در مجموعه روايات مناقب و فضايل اهل بيت عليهم السلام در زمينه شباهت با پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم از موضوعات زير ياد شده است:
4. شباهت خَلقى و خُلقى حضرت زهرا عليهاالسلام با پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم، ۱
5. شباهت اخلاق و سيره حسنَين عليهم السلام با پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم. ۲
در تحليل و بررسى اين دسته روايات فضايل مى توان گفت آنچه در اين دسته از روايات به عنوان ملاك و معيار فضيلت برشمرده شده، همسان بودن اخلاق و رفتار افراد با اخلاق و رفتار الگوى برتر، يعنى شخص رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم، است. به ديگر سخن، اين گونه روايات فضايل به صورت مستقيم و غير مستقيم هر مخاطب و شنونده اى را به تأسّى از پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم در پندار و رفتار فرا مى خواند.
ب. پاره اى ديگر از روايات فضايل بيان كننده وجود نوعى رابطه دوستى يا عاطفى ميان پيامبر صلى الله عليه و آله وسلمو افراد است. مهم ترين مسايل مطرح در اين دسته عبارت اند از:
1. همراهى و مصاحبت با پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم، ۳
2. برادرى و دوستى با پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم، ۴
3. محبوبيت افراد نزد پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم و اظهار علاقه حضرت صلى الله عليه و آله وسلم به دوستى با برخى از آنها، ۵
4. فدايى پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم بودن، ۶
5 . صاحب سرّ رسول خدا صلى الله عليه و آله وسلم بودن، ۷
6 . كثرت ياد فرد از سوى پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم، ۸
7. خشنودى و خرسندى پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم از ديدار فرد. ۹
1.همان، صحيح البخارى، ص۲۹۵، ح۳۶۲۳؛ جامع ترمذى، ص۲۰۴۸، ح۳۸۷۲.
2.همان، صحيح البخارى، ص۳۰۵، ح۳۷۴۸و ۳۷۵۰و ۳۷۵۲؛ صحيح مسلم، ص۱۱۰۴، ح۶۲۶۰ ۶۲۵۶؛ جامع ترمذى، ص۲۰۴۰، ح۳۷۷۶ و ۳۷۷۹.
3.همان، صحيح البخارى، ص۲۹۷، ح۳۶۵۲و ۳۶۵۳و ۳۶۶۰و ص۲۹۹، ح۳۶۷۷ و ص۳۰۰، ح۳۶۸۵و ۳۶۹۲و ۳۶۹۴ و ص۳۰۱، ح۳۶۹۶و ص۳۰۶، ح۳۷۶۳و ۳۷۶۴و ص۳۱۳، ح۳۸۵۷؛ صحيح مسلم، ص۱۰۹۷، ح۶۱۶۹و ص۱۰۹۸، ح۶۱۸۷و ۶۱۸۸ و ص۱۱۰۳، ح۶۲۴۳و ۶۲۴۴و ص۱۱۰۹، ح۶۳۲۶و ص۱۱۱۰ ح۶۳۲۷و ۶۳۲۸؛ جامع ترمذى، ص۲۰۳۰، ح۳۶۷۰و ص۲۰۳۷، ح۳۷۴۴و ۳۷۴۵و ص۲۰۴۳، ح۳۸۰۶.
4.همان، صحيح البخارى، ص۳۰۴، باب۱۷.
5.همان، صحيح البخارى، ص۲۹۷، ح۳۶۵۴و ۳۶۵۶و ۳۶۵۷ و ۳۶۵۸؛ ص۲۹۸، ح۳۶۶۲؛ ص۳۰۴، ح۳۷۳۰و ۳۷۳۵؛ صحيح مسلم، ص۱۰۹۷و ۱۰۹۸، ح۶۱۷۰ و ۶۱۷۷ و ص۱۱۰۵، ح۶۲۷۸و ۶۲۷۹؛ جامع ترمذى، ص۲۰۲۸، ح۳۶۵۵ و ۳۶۵۷ و ۳۶۵۹ و ۳۶۶۱ و ص۲۰۳۹، ح۳۷۵۷(تحفه۹۴) و ص۲۰۴۴، ح۳۸۱۸ و ص۲۰۴۹، ح۳۸۸۵ و ۳۸۸۹ و ص۲۰۵۰، ح۳۸۹۰.
6.همان، صحيح البخارى، ص۳۰۳، ح۳۷۲۰ و ص۳۰۴، ح۳۷۲۵؛ صحيح مسلم، ص۱۱۰۲، ح۶۲۳۳ و ۶۲۳۷ و ص۱۱۰۳، ح۶۲۴۵ و ۶۲۴۶؛ جامع ترمذى، ص۲۰۳۷، ح۳۷۴۳ و ص۲۰۳۸، ح۳۷۵۵.
7.همان، صحيح البخارى، ص۳۰۵، ح۳۷۴۲ و ۳۷۴۳؛ جامع ترمذى، ص۲۰۴۳، ح۳۸۱۱.
8.همان، صحيح البخارى، ص۲۹۹، ح۳۶۷۷؛ همان، ص۳۱۰، ح۳۸۱۶ و ۳۸۱۸؛ صحيح مسلم، ص۱۱۰۵، ح۶۲۷۷ و ۶۲۸۰؛ جامع ترمذى، ص۲۰۴۹، ح۳۸۷۵؛
9.صحيح البخارى، ص۳۱۰، ح۳۸۲۲و ۳۸۲۳.
