حلال شمرده است. ۱ از ديگر رجال اين سند، عبداللّه بن قاسم حضرمىِ واقفى، ضعيف، مشهور به غلوّ و كذب در گفتار و مردود الحديث است. ۲ درباره يحيى بن ميسره خثعمى نيز اطلاع دقيقى در دست نيست. لذا از آن جايى كه اين سند، متضمن راويان غالى، ضعيف الحديث و مجهول الحال است، روايت مذكور ضعيف و مردود است.
بنابر آن چه بيان گرديد، مشاهده مى شود كه روايات ياد شده يا مجرد از اسناد است و امكان نقد سندى آنها وجود ندارد و يا اين كه ضعيف الاسناد است و در ميان راويان آن، نام دروغ پردازان و غاليان به چشم مى خورد.
در بررسى متن روايت نيز شايد بتوان گفت كه ذكر يك كلمه به تنهايى و بدون آوردن مبتدا و خبر يا واو قسم، نبايد نوعا بيانگر مفهومى باشد. لذا اگر «ق» به معناى كوه بود، بايد همانند آيه «و الطور» با واو قسم همراه مى بود. نيز رسم الخطّ تمامى قرآن ها چنين است كه قاف را به صورت «ق» نگاشته اند؛ در حالى كه اگر مقصود كوه قاف بود، بايد به صورت «قاف» نگاشته مى شد. ۳ بنابراين، مى توان گفت ميان آيه نخست سوره «و كوه قاف پيوندى وجود ندارد.
2. «أَفَلَا يَنظُرُونَ إِلَى الْاءِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ * وَ إِلَى السَّمَآءِ كَيْفَ رُفِعَتْ * وَ إِلَى الْجِبَالِ كَيْفَ نُصِبَتْ» ۴
سوره غاشيه، از سور مكى است كه خداوند در آن، پس از وصف روز قيامت و بيان حال دو طايفه مؤمن و كافر، مردمان را متوجه مظاهر تدبير ربوبى خويش در عالم طبيعت مى سازد و آنها را به نگرش در نشانه هاى قدرت و عظمت خود فرا مى خواند. از جمله نشانه هاى مزبور، چگونگى پابرجايى كوه ها در پهنه زمين است. مفسران بزرگ در تفسير صحيح از اين آيه، به نقش كوه ها در ثبات زمين و ديگر فوايد آنها پرداخته و از آثار قدرت الهى و اسرار جهان آفرينش پرده برداشته اند. ۵
1.رجال ابن غضائرى، ص۹۲.
2.كتاب الرجال، ص۲۵۵؛ رجال ابن غضائرى، ص۷۸؛ رجال النجاشى، ص۲۲۶.
3.تفسير نمونه، ج۲۲، ص۲۲۷.
4.سوره غاشيه، آيه ۱۷ ـ ۱۹.
5.التبيان، ج۱۰، ص۳۳۷.
