یعنی کسی به جز خداوند، شایسته پرستش نیست. توحید عبادی مرتبهای از توحید عملی است و یکی از اهداف بعثت پیامبر تجلی این نوع از توحید در اجتماع است. روایت (13) هدف بعثت پیامبر را عبادت خدایی میداند که شریکی ندارد. توحید در عبودیّت و نفی شریک برای خداوند نوعی انسجام را در عبادت در بعد اجتماعی آن به همراه میآورد و کرامت انسانها را با نفی عبودیت در برابر هر اربابی غیر از خدا که شریک و همتایی ندارد رقم میزند.
پیامدهای توحید را میتوان در عناوین زیر خلاصه کرد:
1. اتحاد جامعه و رفع اختلاف که از اتلاف نیروهای کارآمد در عرصه اختلافات جلوگیری کرده و به ارتقای تمدّن میانجامد.
2. ایجاد حس امنیّت و پاسخ به فطرت که در سایه توکل و اعتماد به ذات خالق یگانه فطرت_ کسی که آگاه بر نیاز و حقیقت خلقت خویش است_ شکل میگیرد و از تحلیل نیروهای مفید در جهت غلبه بر هر آنچه که از توکل و اعتماد میکاهد، ممانعت کرده و توانمندیها را در جهت خلاقیت و باروری استعدادها هزینه میکند.
3. حفظ کرامت انسانها در خودداری از پناه جستن به اربابانی که توان حفظ و ایجاد امنیّت و آرامش را نداشته و عزت انسان را خدشهدار میکنند و به علت فقر شناختی از خلقت انسانها، استعدادها را ناشناخته نابود میکنند.
ج. مؤلفههای احکام
با دقت در روایت بعثت میتوان این مؤلفههای فقهی را در سه دستهبندی جای داد که به احکام اجتماعی، احکام عبادی و احکام اقتصادی تقسیم میشوند. در میان مفاهیم فقهی نیز اقامه نماز و توجه به زکات دادن دارای فراوانی بیشتری هستند.
جدول شماره 4. فراوانی شاخصههای فقهی
مؤلفههای فقهی
|
محو آلات لهو و لعب
|
مبارزه با بتپرستی و سنتهای جاهلی
|
نهی از شربخمر
|
جهاد
|
اجراءحدود
|
اقامهنماز
|
ایتاءزکات
|
روزه
|
|
۱مورد
|
۱مورد
|
۱مورد
|
۱مورد
|
۱مورد
|
۳ مورد
|
۲مورد
|
۱مورد
|
نتیجه
با توجه با آنچه گذشت و با در کنار هم قرار دادن بازخورد اهداف بعثت پیامبر، به این نتیجه میرسیم که پیامد بسیاری از این اهداف، رسیدن به مرحلهای است که حوایج فطری