در ذیل آیه (الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ...)۱۲ روایتی را حضرت عبدالعظیم حسنی، از امام جواد علیه السلام و ایشان از اجدادشان علیهم السلام نقل میکنند که: روزی عمر بن عبید بر امام صادق علیه السلام وارد شد و پس از تقدیم سلام، نشست و آیه شریفه (الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَائِرَ الْإِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ) را تلاوت کرد و ساکت ماند. امام پرسید: چه چیزی تو را به سکوت وا داشت؟ عرض کرد: میل دارم گناهان کبیره در قرآن را بشناسم. امام صادق علیه السلام فرمودند: آری ای عمر، بزرگترین گناه کبیره شرک به خداستغ زیرا که قرآن میفرماید: (إِنَّ اللّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ)۳ و يقول _ عز و جل _ : (إِنَّهُ مَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّهُ عَلَيهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوَاهُ النَّارُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ)۴. و پس از شرک، بزرگترین گناه نامیدی از رحمت خداست؛ به دلیل این آیه: (وَلاَ تَيْأَسُواْ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِنَّهُ لاَ يَيْأَسُ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ)۵. پس از آن، ایمنی از مکر الهی؛ چرا که خدا میفرماید: (فَلا يَأْمَنُ مَكْرَ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ)۶؛ بعد آن، عقوق والدین؛ چرا که قرآن میفرماید: (وَ بَرًّا بِوالِدَتِی وَ لَمْ يَجْعَلْنِی جَبَّاراً شَقِيًّا)؛ بعد آن، کشتن کسی که خدا ریختن خونش را جز به حق حرام کرده است: «وَ مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فِيها»، بعد از آن، نسبت دادن زنا به زن مسلمان: (إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ الْغافِلاتِ الْمُؤْمِناتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ)؛ بعد، خوردن مال یتیم: (إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامی ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَيَصْلَوْنَ سَعِيراً)؛ بعد، فرار از جنگ: (وَ مَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفاً لِقِتالٍ أَوْ مُتَحَيِّزاً إِلی فِئَةٍ فَقَدْ باءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ)؛ بعد، خوردن ربا: (الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبا لا يَقُومُونَ إِلَّا كَما يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ مِنَ الْمَسِّ). و يقول الله _ عز و جل _ : (يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا ما بَقِيَ مِنَ الرِّبا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ)؛ سحر: (وَ لَقَدْ عَلِمُوا لَمَنِ اشْتَراهُ ما لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلاقٍ)؛ زنا: (وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ يَلْقَ أَثاماً يُضاعَفْ لَهُ الْعَذابُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ يَخْلُدْ فِيهِ مُهاناً إِلا مَنْ تابَ)؛ دروغی که گویندهاش را به زشتی و بدکاری فرو برد: (إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ أَيْمانِهِمْ ثَمَناً قَلِيلًا أُولئِكَ لا خَلاقَ لَهُمْ فِي الْآخِرَة)؛ خیانت در اموال مسلمین: (وَ مَنْ يَغْلُلْ يَأْتِ بِما غَلَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ)؛ ندادن زکات واجب: (يَوْمَ يُحْمی عَلَيْها فِي نارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوی بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هذا ما كَنَزْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ فَذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَكْنِزُونَ)؛ شهادت دورغ و کتمان شهادت: «وَ مَنْ يَكْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ»؛ شراب خواری، ترک عمدی نماز یا فریضهای از فرایض، به خاطر این سخن رسول الله صلی الله علیه وآله: «من ترك الصلوة متعمداً فقد بریء من ذمة الله و ذمة رسوله صلی الله علیه وآله»؛ شکستن عهد و قطع کردن رحم: «أُولئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ». حضرت فرمودند: در این هنگام، عمر از محضر امام صادق علیه السلام بیرون رفت؛ در حالی که گریه میکرد و میگفت: هر کس به رأی خود بگوید و با شما در فضل و دانش منازعه کند، هلاک
1.نجم/۳۲
2.. آنان كه از گناهان بزرگ و زشتكاريها، جز لغزشهای كوچك، خودداری میورزند.
3.نساء/۴۸
4.مائده/۷۲
5.یوسف/۸۷
6.اعراف/۹۹