طبرسی تصریح کرده‏‏اند که هرگاه بعد از ماده ظنّ و مشتقات آن «أن» مخففه و «أنّ» مثقله به کار رود، دانسته می‌شود که ظن به معنای یقین است؛ زیرا این لفظ برای تأکید وضع شده و بر تأکید دلالت می‏کند ^۱. راغب اصفهانی می‌گوید در آیه «و ظنّوا أنّهم إلینا لایرجعون» ^۲، ظنّ به معنای علم است؛ زیرا در سیاق آن «أنّ» استعمال شده است.
2. نمونه دیگر، واژه مقوین در آیه (نَحْنُ جَعَلْنَاهَا تَذْكِرَةً وَمَتَاعًا لِّلْمُقْوِينَ)^۳۴ است. مقوین در دو معنای متضاد به کار می‌رود: 1. «مقوی» هم به کسی گفته می‏شود که صاحب مال و امکانات باشد و هم به فردی اطلاق می‏شود که مال و امکاناتش از بین رفته باشد ^۵. ابوالفتوح رازی، به نقل از قطرب ^۶ و نیز ابن منظور در لسان العرب تصریح کرده‏‏اند که «مقوین» دارای دو معنای متضاد است. راغب گفته است: «أقوی فلانٌ»؛ یعنی فقیر شد ^۷. زمخشری می‏گوید: «مقوین» کسانی هستند که در بیابان فرود می‏آیند، یا کسانی که شکم آنها یا سفره آنها از طعام خالی است. نیز می‌گویند: «أقویت من أیام»؛ یعنی مدتی است چیزی نخورده‌ام ^۸.
در روایتی از حضرت رسول صلی الله علیه وآله ذیل همین آیه چنین آمده است: «مَتاعاً لِلْمُقْوِينَ و قوة للمستضعفين» ^۹. مقوین به معنای انسان مستضعف و فقیر گرفته شده است و در روایتی از ابن عباس به معنای مسافرین آمده است ^۱۰. علی بن ابراهیم قمی معنای محتاج را ذکر کرده است ^۱۱.
3. واژه عسس در آیه (وَاللَّيْلِ إِذَا عَسْعَسَ)^۱۲ بر هر دو معنای متضاد در آیه قابل حمل است در روایتی از ابن عباس به معنای ادبر یعنی پشت کردن و رفتن شب و در روایتی دیگر به معنای اقبال و روی‌آوردن تاریکی شب معنا شده است و ابن عباس برای تایید این قول شاهدی از شعر عرب نیز ذکر کرده است ^۱۳. از امام علی علیه السلام هم روایتی ذکر شده که عسعس را به معنای پشت کردن شب گرفته است:
(وَ اللَّيْلِ إِذا عَسْعَسَ)، أی: إذا أدبر بظلامه^۱۴.

تبیین واژگان مترادف

یکی از روش‌هایی که معصومان علیهم السلام توسط آن، معنای یک واژه را بیان نمودند، استفاده از لغتی دیگر در همان معنا یا مترادفات واژه است. ترادف از موضوعات مبحث الفاظ اصول فقه و منطق و نيز از موضوعات مورد بحث در فقه‌اللغه و علم‌الدلاله به شمار می‌رود كه دانشمندان علوم