بررسي انتقام‌گيري خون يحيي عليه السلام از سوي بخت النصر در قرآن و روايات - صفحه 119

بررسی انتقام‌گیری خون یحیی علیه السلام از سوی بخت النصر در قرآن و روایات

محمد حسین صالح آبادی ۱

چکیده

داستان تسلط «بخت النصر» پادشاه بابل، بر بنی اسرائیل و غارت، به بردگی بردن و کشتار آنان از مشهورات تاریخی است. در باور عمومی، این حادثه، عقوبتی الهی بر قوم یهود به خاطر قتل یحیی پیامبر علیه السلام بوده است. در این نوشتار، این باور، به متون دینی یعنی آیات قرآن و روایات عرضه شده تا معلوم گردد آیا این منابع این باور را تأیید می‏کنند یا خیر. از این رو، ابتدا، دیدگاه مورخان در این باره، انعکاس داده شده که آنان بر این باورند که بین بخت النصر و قتل یحیی چند قرن فاصله است. سپس در بررسی آیات تأکید شده که نام بخت النصر و ماجرای قتل یحیی در قرآن نیامده و تنها گروهی از مفسران ادعا می‏کنند که برخی از آیات بدین ماجرا اشاره دارند؛ بدون این که دلیل قابل توجهی برای اثبات ارتباط آیات با قتل یحیی ارائه کنند. در بررسی روایات نیز روشن شده که برخی از روایات تصریح دارند که بین این دو ماجرا ارتباطی وجود ندارد و برخی نیز آن دو را همزمان دانسته‏‏اند که در بررسی گروه دوم، قابل اعتماد نبودن آنها تبیین شده است. در پایان، نتیجه گرفته شده که متن قابل اعتمادی برای اثبات ارتباط بین لشکرکشی بخت النصر و مجازات قتل یحیی در بین متون دینی وجود ندارد.

کلیدواژه‏ها: بخت النصر، یحیی، کیفر بنی اسرائیل، خرابی بیت المقدس.

درآمد

به حکومت رسیدن فردی به نام بخت النصر (حکومت۵۶1 _ ۶0۴ق.م) در سلسله پادشاهی کلدانیان در بابل عراق و لشکرکشی وی به بیت المقدس از وقایع پذیرفته شده نزد مورخان است. از نظر تاریخی عصر دولت بخت النصر قرن‏‏ها قبل از میلاد مسیح بوده است. از این رو، این قول مشهور که «خداوند بخت النصر را در دوران میلاد مسیح و به خاطر قتل یحیی بر بنی اسرائیل مسلط ساخت»، نمی‏تواند درست باشد و با مسلمات تاریخی ناسازگار است. این که چه عاملی

1.دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ تشیع حوزه علمیه قم.

صفحه از 138