همراهی فرشته‌ها

در برخی از روایات، در معراج پیامبر صلی الله علیه وآله از سه فرشته به نام‏های جبرئیل و میکائیل و اسرافیل، یاد شده است که از طرف خدا آمده‌اند و در ابتدای سفر، براق را آماده می‌کنند تا پیامبر صلی الله علیه وآله را برای این سفر ملکوتی مهیا کنند؛ اما نجات حضرت عیسی علیه السلام از دست دشمنان از طرف خداوند توسط چهار فرشته انجام می‌شود.^۱ پیامبر صلی الله علیه وآله در ابتدای سفر خویش عزرائیل را نمی‌بیند، اما در طی سفر خود در آسمان اول ایشان را ملاقات می‌کند، اما حضرت عیسی علیه السلام از همان ابتدای عروج خویش با آن فرشته رو به رو می‌شود.

جبرئیل راهنمای سفر

جبرئیل از ابتدای سفر معراج، همراه و راهنمای سفر پیامبر صلی الله علیه وآله بود تا آنجا که جبرئیل اجازه ورود نداشت و تنها در این قسمت ازسفر، بدون حضور جبرئیل سپری شد؛ اما از صعود عیسی علیه السلام و آنچه برای ایشان رخ داد، اطلاع دقیقی در دست نیست و طبق مستنداتی که داریم، نامی از جبرئیل به میان نیامده است.

وسیله معراج

در روایات آمده که حضرت محمد صلی الله علیه وآله همراه با وسیله‏ای به معراج می‌رود که در بیشتر روایات «براق» نامیده شده است. البته همان طور که گفتیم، ممکن است مراد از آن، نوعی تمثیل برای تقریب به ذهن باشد؛ اما در باره عروج عیسی علیه السلام بحثی از وسیله معراج نیست. البته اناجیل برای تقریب به ذهن نشان دادن این ماجرا این گونه می‌نویسند: «به دست راست خدا بنشت»^۲ یا «ابر او را فرا گرفته و از چشم آنها پنهان کرد» ^۳ یا برخی روایات می‌نویسند: «بر کوه طور ایستاد و جامه‏ای از موی بز بر تن داشت. پس باد شدیدی آمد و عیسی علیه السلام را با خود به آسمان برد» ^۴؛ اما با نام وسیله از آنها یاد نشده است.

دو مقطع بودن معراج

معراج پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در دو مقطع زمینی و آسمانی بود. در مقطع زمینی، از مسجد الحرام تا مسجد الاقصی سیر افقی و در مقطع آسمانی، سیر صعودی از مسجد الاقصی تا آسمان‌ها بود؛ در حالی که عروج حضرت عیسی علیه السلام تنها یک مقطع و آن سیر صعودی به آسمان بود. اگر چه انجیل