(بَل رَّفَعَهُ اللَّهُ...)
۱ نیز به عیسی علیه السلام برمیگردد. پس با توجه به ظاهر آیات، عیسی علیه السلام با جسم و روح خویش به سوی خداوند عروج کرده است ۲. در ضمن، مقام قرب خداوند و محل نزول برکات و مسکن ملائکه نیز همین آسمان مادی است ۳.
از طرفی، اضرابی که در جمله «بل رفعه الله الیه» وجود دارد، تنها با بالا بردن روح عیسی علیه السلام بعد از مردنش نمیسازد. به عبارت دیگر، رفتن روح از بدن، بعد از مردن، برای هر انسانی رخ میدهد و معنا ندارد که بفرماید: «بلکه خدا او را به سوی خود بالا برد.». پس کلمه «بلکه» نشان میدهد که بالا بردن عیسی علیه السلام با روح و جسم برای نجات از دست یهودیان بوده است و فرقی ندارد که این نجات دادن به وسیله قبض روح باشد یا نباشد، یا به نحو دیگری که ما نمیدانیم، یا این که خداوند او را زنده باقی گذاشته است و ما از چگونگی آن اطلاعی نداریم. این هر دو احتمال است ۴.
از نظر عقلی هم محال نیست که خداوند مسیح علیه السلام را نزد خودش حفظ فرموده و یا زندگی او را حفظ کرده، به گونهای که با جریانهای عادی نزد ما انسانها منطبق نبوده است. این ماجراهای معجزهآسا در قرآن نیز بیان شده است.۵
نکته دیگری که عروج جسمانی و روحانی عیسی علیه السلام را اثبات میکند، آیه (وَ قَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا المَْسِيحَ عِيسی ابْنَ مَرْيَمَ رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا قَتَلُوهُ وَ مَا صَلَبُوهُ وَ لَكِن شُبِّهَ لهَُم...)۶ است. این آیه در مقام رد سخن یهودیان است که ادعا میکردند عیسی علیه السلام را مصلوب کردند. پس در چنین شرایطی گفتن این که او را میراندیم و به محلی دیگر منتقل کردیم یا او را رفع درجه دادیم، در رد سخن آنها نیست و با سیاق آیه نمیسازد.۷
بنا بر این، با توجه به تفسیر این آیه عروج عیسی علیه السلام به این نتیجه میرسیم که ایشان با جسم و روح خویش عروج کردهاند.
چگونگی عروج عیسی علیه السلام در روایات
با استفاده از روایات میتوان عروج جسمانی و روحانی عیسی علیه السلام را نتیجه گرفت.
1.نساء/۱۵۸
2.همان، ج۵، ص۱۳۳
3.همان
4.پس اگر برای معجزات ابراهیم و موسی و صالح و... توجیهی علمی پیدا شد، برای زنده رفتن عیسی علیه السلام به آسمان نیز پیدا میشود و تمام این معجزات مجرای واحدی دارند و دلیل بر وقوع آنها کتاب خداست که دلالتش غیر قابل انکار است؛ مگر این که گروهی آیات را تأویل کنند تا با قانون علیت در تضاد نباشد (المیزان فی تفسیر القرآن، ج۵، ص۱۳۴).
5.نساء/۱۵۷
6.. منشور جاوید، ج۱۲، ص۴۰۹؛ با همین مضمون: تفسیر راهنما، ج۴، ص۱۵۷.