ياد كردهاى فرقه‏ شناختى عبد الجليل قزوينى در كتاب «نقض» - صفحه 102

مرحوم عبد الجليل ، در دو جاى كتاب نقض ، به دو عقيده و مشخّصه مهمّ نواصب چنين اشاره مى‏كند :
1 . جزا بر عمل را منكر هستند .۱
2 . نصب امام را حوالت به خود كنند و به عداوت آل مصطفى تظاهر كنند .۲

29 . نوبختيان‏

نوبختيان، طايفه معروفى از شيعه هستند كه از نوبختِ فارسى پيروى مى‏كنند و در علم كلام مشهور هستند و مشاهيرى همچون ابو سهل اسماعيل بن على نوبختى و ابو محمّد حسن بن موسى نوبختى از اين طايفه اند .۳
اگر چه نمى‏توان از اين طايفه ، تحت عنوان يك فرقه نام برد ، با اين حال، از آن جا كه در برخى از مباحث كلامى ، آراى متفاوتى با ديگر متكلّمان اماميّه دارند ، بحث از اين طايفه ، موضوعيّت مستقلّى در ميان مباحث فرقه‏شناسى يافته است .
مرحوم عبد الجليل در جايى از كتاب نقض ، در جواب نوسنّى كه پيدايش مذهب شيعه را به محمّد چهاربختان و پسران نوبخت نسبت داده ، ضمن نقد اين سخن ، از اين طايفه به عظمت ياد مى‏كند و مى‏گويد :
نوبختيان، بعد از عهد حسن عَدى پيدا شدند و كتب ايشان ، در تقويت توحيد و تربيت اسلام و در ردّ بر فلاسفه و زنادقه و دهريان ، معروف است .۴

30 . اخباريّه‏

اخباريّه ، گروهى از شيعيان هستند كه اجتهاد در دين را باطل مى‏دانند و خود را تنها تابع ظاهر اخبار اهل بيت عليهم السلام معرفى مى‏كنند .
مراد از اخباريّه در مباحث فرقه‏شناسى، دو دسته هستند : پيدايش دسته‏اى از آنها

1.نقض ، ص ۱۱۲ .

2.همان ، ص ۵۵۰ .

3.اوائل المقالات، شيخ مفيد ، ص ۱۴۴ .

4.نقض ، ص ۲۳ - ۲۴ .

صفحه از 120