د. عصر غيبت كبرا
عبد الجليل در عصر غيبت كبرا (سده چهارم هجرى) از طبقات عالمان شيعه، با نامهاى زير ياد كرده است:
1. خاندانهاى علمى: خاندانهايى كه او ياد كرده، عبارت اند از: «خاندان نوبختى كه چهل مرد مشهور آنها همگى مصنّف بودهاند» با ذكر موضوع كتابهاشان ۱ و «خاندان دعويدار به قم». ۲
2. فقيهان.
3. متكلّمان.
4. محدّثان.
5. مذِكّران كه 78 تن را در شهرهاى قم، آبه، كاشان و سبزوار ياد كرده است. اينان بعضى مصنّف دهها جلد كتاب و مربيان دهها شاگرد بودهاند. ۳
6. مفسّران. ۴
7. امامان قرائتهاى قرآن.
8. زُهّاد و عُبّاد و اهل اشارت.
9. اديبان. ۵
10. طبقه سياستمداران شيعه كه عبارت اند از:
يك. طبقه سلاطين و جهانبانان؛ ۶
دو. طبقه وزرا و اصحاب قلم؛ ۷
سه. طبقه مستوفيان معتبر؛ ۸
چهار. خواجگان رؤسا؛ ۹