اساس، به نظر مى‏رسد كه شرايط اجتماعى براى اتخّاذ چنين راهبردى از سوى اماميّه، كاملاً فراهم بود و بلكه ضرورت داشت.

دو. مشى راهبردى عبد الجليل در كتاب «نقض» و انطباق آن با فرضيّه سوم‏

علاوه بر شرايط اجتماعى اماميّه - كه زمينه به كارگيرى راهبردى همانند آنچه را در فرضيّه سوم مطرح شده بود، ضرورى مى‏كرد - ، مشى عبد الجليل در كتاب نقض نيز نشان از به كارگيرى اين راهبرد توسّط وى دارد. در صورتى كه بپذيريم جعل اصطلاح شيعه اصوليّه - مبتنى بر مشخصه‏هايى كه اوصاف آن گذشت - ، ماهيّت كاملاً راهبردى داشته باشد، بايد گفتمان عبد الجليل در كتاب نقض، ويژگى‏هاى خاصّى داشته باشد. عبد الجليل بايد در باره عقايد حساسيت‏برانگيز، تا جايى كه امكان دارد، آنها را به شيعه اخباريّه نسبت دهد و از اصوليان نفى كند. از سوى ديگر، بايد در خصوص انتساب شخصيّت‏هاى امامى به اخباريّه يا اصوليّه، به عكس آن عمل كند؛ يعنى تا جايى كه امكان داشته باشد، اماميان هم‏عصرش را اصولى معرّفى كند و از سوى ديگر، تا جايى كه ممكن است از اخبارى معرفى كردن آنها دورى كند.
پس از اين، در صورتى كه مورد نقضى يافت شد، يعنى از ميان كسانى كه عبد الجليل به عنوان شيعه اصوليّه معرفى كرده است، كسى پيدا شد كه باورهاى منتسب شده به اخباريّه را داشته باشد، عبد الجليل بايد در چند مرحله براى حلّ اين مشكل اقدام كند. در درجه اوّل تلاش كند كه انتساب آن عقيده به آن امامى را نفى كند و بگويد ثابت نشده كه مثلاً فلان كس چنين گفته است. در پلّه بعدى، در صورتى كه امكان نفى انتساب عقيده به وى وجود نداشت، تلاش كند كه او را شخصى كم‏اهميّت در ميان اماميّه جلوه دهد. در آخرين مرحله نيز در صورت بى نتيجه بودن دو مسير پيشين، آن امامى را اخبارى اعلام كند و از وى تبرّى بجويد.
حال در صورتى كه فرض كنيم كاربرد اصطلاح شيعه اصولى در گفتمان عبد الجليل قزوينى، ماهيّت راهبردى ندارد، بلكه با جريان‏هاى خارجى آن دوره، هماهنگ است، مشى وى در كتاب بايد كاملاً متفاوت باشد. در اين صورت، هيچ لزومى‏ندارد كه عبد