نقصان الهيت او نكند از افعال حسن ... و اصول و فروع نعم و مانند آن، همه از فعل او باشد.۱
همچنين گاه با توجّه به فنون ادب عربى، از ظاهر برخى از آيات، معنايى موسع از مفردات آن ارائه كرده يا احتمال آن را مقبول دانسته است، همانند سوگندهاى قرآن:
خداوند در قرآن به بسيارى از جمادات سوگند ياد كرده است... سوگندهاى قرآن، بنا بر يك وجهى به هر موضع محذوفى است و تقديرش چنان است كه و ربّ الشمس و ربّ الضحى... .۲
- موافقت آراء تفسيرى و تأويلى با معناى ظاهرى آيات
رازى، شرط اعتبار هر نوع تفسير و تأويلى از آيات را عدم مخالفت با معناى ظاهرى دانسته است، به گونهاى كه تفسير و تأويل ياد شده، همنوايىِ لازم با ظاهر آيه را داشته باشند؛ در غير اين صورت، اعتبار لازم را نخواهند داشت. از اين رو، وى برخى از آراى مخالف با معناى ظاهرى آيات را مردود دانسته است كه نمونههاى ذيل از اين قسم هستند:
عدم توقفِ شريعت بر ظهور قائم عليه السلام: رازى، هر نوع ديدگاه تأويلىِ مبنى بر وقوف شريعت اسلام به ظهور قائم عليه السلام را مردود دانسته است. وى اين پنداره را در تضاد با منطوق ظاهرىِ برخى از آيات دانسته است:
شريعت موقوف نيست بر ظهور قائم كه او امام است نه پيغمبر است و نه صاحب كتاب و شريعت است و لا نبى بعد المصطفى به دلالتِ قوله تعالى (ما كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيينَ وَ كانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَىءٍ عَليماً)۳ .۴
