خدا صلی الله علیه و آله درگذشت، پس از دفن او پيامبر متوجّه شد كه در قبر شكافى وجود دارد؛ حضرتش با دست خود آن را پر و محكم كرد، آنگاه فرمود: «إذا عمل أحدكم عملاً فليتقن: هر يك از شما چون كارى را انجام مىدهد، بايد محكم و استوار انجام دهد.»۱.
رسول خدا صلی الله علیه و آله بر انضباط و جدّى گرفتن همه امور تأكيد داشت و درباره صفهاى نماز مىفرمود: «ميان صف ها را پر كنيد و دوش به دوش يكديگر بايستيد تا شيطان بر شما غلبه نكند.» ۲
نيز مىفرمود: «اى مردم صفهايتان را منظّم كنيد و دوش به دوش بايستيد تا فاصله و جدايى و خللى ميان شما نباشد، و نامرتّب نباشيد و گرنه خداوند دلهاى شما را از يكديگر دور مىگرداند و بدانيد كه من شما را از پس سر مىبينم.» ۳
رسول خدا صلی الله علیه و آله چنان بر اين مسئله تأكيد داشت كه اينگونه مسلمانان را هشدار مىداد. آنان بايد بدانند كه جامعه منضبط و جدّى در همه امور چنين است و نماز بالاترين تمرين براى يافتن نظم الهى است.
3ـ2) نظم و انضباط در سيره تبليغى پيامبر
سيره تبليغى رسول خدا صلی الله علیه و آله راه و رسمى منظّم و منضبط داشت و از ابتداى رسالت تا رحلت، نهضت تبليغى خود را با نظمى الهى پيش برد. مواضع، اقدامات و برنامههاى پيامبر در اينباره كاملاً گوياست كه به نمونههايى اشاره مىشود.
3ـ2ـ1) آشكار ساختن دعوت و برنامه رسالت
محدّثان، مورّخان و مفسّران شيعه و سنّى روايت كردهاند كه پس از نزول آيه (و أنذر عشيرتک الأقربين) ، بستگان خود را به خانه عمويش ابوطالب فراخواند. در آن روز (يوم الانذار) چهل نفر گرد آمدند. پيامبر در آن جمع فرمود :
اى فرزندان عبدالمطّلب! خداوند مرا به سوى همه مردمان و بهويژه بهسوى شما برانگيخته و فرموده است: (خويشاوندان نزديك خود را بيم