نمى شده، به گروه و آيات ديگر پرداخته نمى شده، وجود روايات دال بر اختلاف قرائات و نسخ آيات و دست كارى و مصحف هاى گوناگون حكايت از چه دارند؟
رسول خدا قرائت ده آيه را براى مردم مى آموزاند و تا مردم عمل به آموزه هاى آن را فرا نمى گرفتند، ده تاى ديگر را آموزش نمى داد. آن جناب، به ما قرآن و عمل واجب به آن را آموخت. ^۱
هر گاه كسى به سوى ما هجرت مى كرد، پيامبر او را به يكى از ما مى سپرد تا به وى قرآن بياموزد. ^۲
به علاوه، پيامبر مكررا به قرائت قرآن سفارش مى كرده است:
قرآن بخوانيد كه قرآن، در روز قيامت شفاعت كننده ياران خودش است. ^۳
بخصوص در اين گزارش، اقدام پيامبر به آموزش هاى سوره هاى بلند جلب توجه مى كند.
مؤلف، فصلى را به اين مهم اختصاص داده است كه سياست هاى پيامبر را درباره آموزش قرآن بازگو كند؛ او ريشه تاريخى اين فصل را از زمان هاى خيلى پيش تر از زمان پيامبر، پيش از هجرت آغاز كرده و از نزول قرآن در مكه و رويارويى قريش با آن سخن گفته و خصوصيات قرآن مكى و ادبيات آن و خصوصيات قرآن مدنى را بازتاب داده است. در هر صورت و تحت هر شرايطى، پيامبر در صدد اين بود كه قرآن را بياموزاند و به مردم تعليم دهد مؤلف ، به اين وسيله، در صدد است تا جريان آموزش همگانى قرآن را به گونه اى تصوير كند تا جايى براى شبهه و شك و نيز جايى براى نقص و ترميم آن پس از پيامبر باقى نماند.
بر اين بيفزايم كثرت قاريان قرآن را كه به هزاران نفر مى رسيد. ^۴ و نيز جريان آموزش قرائت به گونه اى بود كه مردم بر اساس آموخته شان قرآن مى خواندند و نه حتى رسم الخط عثمان كه بعدها پديد آمد.

4 ـ 7 . قرآن پس از پيامبر صلى الله عليه و آله

وى درباره قرآن، پس از در گذشت رسول خدا، اين پرسش اساسى را مطرح كرده است كه دانشمندان اسلامى چرا درباره اين مهم كم انديشيده اند و يا اصلاً نينديشده اند كه پيامبر تعداد قابل توجهى كاتب وحى داشت و پس از او، بر اساس فرمان رسول خدا، على بن ابى طالب، بر اساس منابعى چون الفهرست ابن نديم، حلية الاولياء ابو نعيم، الاتقان سيوطى، و طبقات ابن سعد، پس از درگذشت رسول خدا، در خانه نشست و تا آن را جمع نكرد از خانه ، حتى براى بيعت با خليفه ، بيرون نيامد: