روايى آن آشنا نبوده است و آيا مى توان او را ناآشنا به اصول ترجمه دانست؟ با توجه به شناختى كه از وى در دست است، پاسخ منفى است. وى نشان داده است كه با زبان عربى آشناست. اما چرا چنين كرده است؟ آيا سوء نيتى در اين ميان بوده است؟ پاسخ باز منفى است، زيرا اصل صحت و تفسير به احسن ما را از چنين تفسيرى باز مى دارد. آنچه مى ماند آن است كه وى به دليل داشتن برخى از پيش فرضها روايت فوق را به گونه اى ترجمه و تفسير كرده است كه با آن پيش فرض سازگار افتد. در نتيجه اين ترجمه، از نظر وى درست است، هرچند از نظر كسى كه چنين پيش فرضى نداشته باشد، اين ترجمه خطا و نادرست و خلاف سنت ترجمه متون دينى است.

2. ترجمه «اللّه » به «الهيات»

در قسمتى از وصيت نامه معنوى حضرت امير به فرزندشان امام حسن، اين جمله به چشم مى خورد:
و اعلم يا بُنَى انَّ اَحداً لم ينبِئ عنِ اللَّه سُبْحَانَهُ كَمَا اَنْبَأَ عَنْهُ الرَّسُولُ ـ صلى اللّه عليه وآله ـ فَارْضَ بهِ رَائِداً وَ الَى النَّجَاة قَائِداً فَانِّى لمْ آلُكَ نَصِيحَهً.^۱
غالب مترجمان نهج البلاغة اين جمله را با اندكى تفاوت در تعبير و واژگان يكسان ترجمه كرده اند. ترجمه آقاى شهيدى از اين قسمت چنين است:
و بدان! پسركم كه هيچ كس چون رسول (ص) از خدا آگاهى نداده است. پس خرسند باش كه او را راهبرت گيرى و براى نجات، پيشوايى اش را بپذيرى. من در نصيحت تو كوتاهى نكردم.^۲
فيض الاسلام نيز متن فوق را چنين ترجمه كرده است:
و بدان اى پسرك من، كسى خبر نداده از خدا چنان كه پيغمبر ـ صلّى اللّه عليه و آله ـ خبر داده است، پس او را پيشرو (سعادت و نيكبختى) خود دانسته، و پيشواى نجات و رهايى (از عذاب و سختيها) قرار ده.»^۳
ترجمه آقاى آيتى نيز چنين است:
و بدان اى فرزند، كه هيچ كس از خدا خبر نداده، آن سان كه پيامبر ما ـ صلى اللّه عليه و آله ـ خبر داده است.^۴