جناب صدوق چنين گفته است: «و في غير هذا الحديث الموازين هم الانبياء و الأوصياء» و بعد، فرمايش حضرت را ادامه داده است كه «و أما قوله عزوجل...». ۱
چگونگى اين شرح و توضيحات در چند دسته قابل ارائه است:
الف . بيان و شرح مراد
در مواردى چنانچه روايت يا قسمتى از آن نياز به تبيين بيشتر داشته باشد، تبيين شده است و بيشتر با عبارت «يعنى» يا «يعنى بقوله» آمده است؛ مثلاً در باب هشتم از روايت شانزدهم از امام صادق(ع) است كه «رأى رسول اللّه ربه عزوجل» و شيخ مراد آن را چنين بيان كرده است: «يعنى بقلبه». ۲ يا آنكه در حديث معروف سلسلة الذهب، عبارت حضرت رضا(ع) (بشروطها و أنا من شروطها) چنين تبيين شده است:
من شروطها الاقرار للرضا(ع) بأنه امام من قبل اللّه عزوجل على العباد مفترض الطاعة عليهم. ۳
ديگر آنكه در ضمن روايت سوم از باب نهم -كه فرمايش امام كاظم(ع)- درباره قدرت خداوند عبارت «و كان اعتماده على قدرته» چنين تبيين شده است:
يعنى بقوله و كان... أى على ذاته لأن القدرة من صفات ذات اللّه عزوجل. ۴
مواردى بدون اشاره به عبارات روايت -كه نياز به تبيين نداشته آن روايت شرح شده است كه بيشتر ذكر تعليل براى مضمون روايت است؛ چنانكه در روايت 36 از باب دوم پس از بيان امام صادق(ع) كه «من شبه اللّه بخلقه فهو مشرك، ان اللّه تبارك و تعالى لا يشبه شيئاً و لا يشبهه شى ء و كلما وقع في الوهم فهو بخلافه»، جناب شيخ به ذكر تعليل براى عدم شباهت خالق به مخلوق پرداخته است. ۵ و يا آنكه ذيل روايت 24 از باب اول براى اين فرمايش
1.التوحيد، ص ۲۶۸. مواردى نيز توضيح شيخ در پايان روايت به صورت مفصل آمده و از قول معصوم تفكيك نشده است؛ مانند ص ۱۵۸.
2.همان،ص ۱۱۶.
3.همان،ص ۲۵.
4.همان،ص ۱۲۵.
5.همان،ص ۸۰.
