فضيل بن عياض، محمّد بن اسحاق، امام مالك بن انس و ديگران، جملگى با تكريم و مباهات از امام صادق(ع) روايت كرده اند؛ اما بخارى از آن دريغ ورزيده است.
بررسى محتوايى صحيح البخارى
1. تحريف و تقطيع احاديث در صحيح البخارى
در اين كتاب، احاديثى به چشم مى خورد كه متن آن بى كم و كاست در ديگر كتابهاى معتبر حديثى اهل سنت آمده است؛ ولى امام بخارى به دليل وجود پاره اى محتواى ناخوشايند نسبت به خلفا در همه آنها دست برده و دگرگونشان نموده است. ترديدى نيست كه اين روش با حديث نگارى سازگار نيست و اساساً اعتبار مجموعه روايى را زير سؤال مى برد. ۱
2. احاديث نابسامان
گاه، متن حديث از انسجام و معانى بلند برخوردار است، به طورى كه يك عالم حديث شناس بدون رجوع به شرح حال رجال آن، مى تواند راهى به صحت برد. و گاه حديث از اين همه بى بهره بوده و جعلى بودن خود را نمايان مى سازد. در صحيح البخارى، موارد بسيارى از اين دست مى توان سراغ گرفت كه هيچ سامان و نظمى ندارد. حديث خواستگارى على(ع) از دختر ابو جهل، ۲ از اين دست است. صدر و ذيل حديث، كم ترين ارتباطى با هم ندارد. آيا از نگاه واقع بينانه مى توان به درستى اين گونه روايتها گواهى داد؟
3. افراط در ستايش معاويه
بخارى، باب 60 از كتاب الفضائل را به معاويه و ستودن وى اختصاص داده است، و
1.براى اطلاع بيشتر، ر.ك: عفواً صحيح البخارى، ص ۵۴.
2.صحيح البخارى، ج ۴، ص ۱۰۱.