تعبير «فان اشبها فهو حق [اگر شبيه قرآن و حديث بود آن را اخذ كنيد]» آمده كه اين تفسير را تأييد مى كند. اين روايت گرچه در فرض تعارض است، ولى به همان قاعده منظور در تمامى اخبار را اشاره دارد.
بر اين پايه روشن مى شود كه از اخبار طرح نمى توان استفاده كرد كه ادله ظنى معارضى كتاب را كه به القاى مفاد قرآن نمى انجامد، بايد كنار گذارد؛ مانند تعارضهاى غير مستقر يا تعارض به صورت عموم و خصوص من وجه، بلكه بر سقوط اخبار در صورت تعارض مستقر به شرحى كه گذشت حكم مى كنيم. ۱
3. نمونه هايى از عرض اخبار بر قرآن
در اين قسمت به مواردى اشاره مى شود كه محدثان، يا فقيهان و يا ديگر متفكران اسلامى بر سنجش اخبار يا قرآن به صورت تطبيقى پرداخته اند. يادآورى مى شود كه در اينجا در صد تفحص و جست وجوى كامل نبرده ايم؛ چنان كه در مقام سنجش و ارزيابى اين تطبيق ها و عرضه ها نيستم و صحت و سقم آن بر عهده صاحبان آن است:
1. شيخ مفيد روايات عدد را در شمارش ماه رمضان مخالف قرآن دانسته و روايات معيار بودن رو?ت هلال را موافق قرآن مى داند:
والحديث في العدد يخالف القرآن فلا يقاس بحديث الروية الموافق للقرآن؛ ۲
احاديث تعيين عدد [براى ماه رمضان] مخالف قرآن است و قايل سنجش با احاديث رويت كه موافق قرآن است، نيست.
2. شيخ طوسى روايت جواز نماز خواندن با لباس آغشته به شراب را نمى پذيرد و آن را مخالف قرآن مى انگارد.
1.تعارض الادلة الشرعية، ص ۳۳۳ ـ ۳۳۵.
2.جوابات اهل الموصل في العدد و الروية، ص ۴۷ ؛ مصنفات شيخ المفيد، ش ۴۲ (منشورات كنگره شيخ مفيد).
