صالح براى آوردن سنّتها و بر پاى داشتن نهاد قانون، غير ممكن نيست و تأييد آنان با معجزات براى تصديق مردم و اطاعت از آنان نيز ممكن است ۱ و درحقيقت، مردم بهواسطه معجزات است كه پيامبران را مىشناسند و نبوّت و رسالت آنان را تصديق مىكنند ۲ و بهسبب معجزات ظاهرى است كه حجّت خارجى بر مردماند. ۳
ملّاصدرا در كتاب شواهد الرّبوبيّة بهتفصيل درباره راههاى شناخت پيامبران سخن گفته است. از نظر وى صفاتى كه شخص پيامبر بهعنوان رئيس اوّل بهناچار بايد از آنها برخوردار باشد، دو دستهاند:
الف) كمالات و شرايط اوّليّه رئيس اوّل
1. از نظر قوّه عاقله، رئيس اوّل بايد انسانى باشد داراى نفسى كامل و در مرتبه عقل بالفعل؛
2. از نظر قوّه متخيّله، لازم است بهحسب طبع و قوّه، در غايت كمال باشد؛
3. از نظر قوّه حسّاسه و محرّكه نيز در غايت كمال باشد.
صدرا چنين مىنويسد:
[ رئيس اوّل] كه به قوّه حسّاسه و محرّكهايش مباشر سلطنت گردد و احكام الهيّه را جارى گرداند و با دشمنان خدا محاربه كند و دفع كند دشمن را از مدينه فاضله و با مشركين و فاسقين از اهل مدينه جاهله و ظالمه و فاسقه مقاتله كند تا برگردند بهسوى امر خدا.» ۴
ب) كمالات و صفات ثانويّه رئيس اوّل
صفات و كمالات ثانويّه رئيس اوّل كه فطرى و ذاتى هستند، عبارتاند از:
1. صاحب فهم و دركى نيكو و سريع باشد تا بتواند هر چه را مىشنود يا به او گفته مىشود، بدانگونه كه گوينده قصد دارد و به طبع واقع و به حقيقت امر، درك
1.ملّاصدرا، شرح الاصول الكافى، ج ۵، ص ۱۴- ۱۵
2.ملّاصدرا، شرح الاصول الكافى، ج ۵، ص ۱۷
3.ملّاصدرا، شرح الاصول الكافى، ج ۵، ص ۱۱۶
4.ملّاصدرا، المبدأ و المعاد، ص۵۶۳