جايگاه صحابه در تبيين قرآن : بررسى ده حديث‏ - صفحه 56

الف - براءبن عازب:

بخارى از علاءبن مسيب از پدرش روايت كرده كه گفت: براءبن عازب را - كه خداوند از او و پدرش خشنود باد - ديدم. به او گفتم: خوشا به حالت! همدم پيامبر صلى اللَّه عليه و آله شدى و با او زير درخت، بيعت نمودى (بيعت رضوان)! گفت: پسر برادرم! تو نمى‏دانى كه بعد از او، ما چه بدعتهايى پديد آورديم. ۱
براءبن عازب از بزرگان و پيشگامان صحابه است و در شمار نخستين كسانى است كه با پيامبر صلى اللَّه عليه و آله زير درخت بيعت كرده است. با اين همه، بر ضد خودش و ديگر صحابه شهادت مى‏دهد كه بعد از وفات پيامبر صلى اللَّه عليه و آله بدعت گذاشته‏اند.

ب - ابوسعيد خدرى:

ابن‏حجر به اسناد خود، از علاءبن مُسيب از پدرش از ابوسعيد روايت كرده كه به او گفتيم: ديدار رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله و همدمى با او گوارايت باد! گفت: تو چه مى‏دانى كه ما بعد از او چه بدعتهايى گذاشته‏ايم. ۲
همچنين در الكامل، عبداللَّه‏بن عدى، ج 3، ص 63، شرح حال خلف‏بن خليفة آمده كه او گفت: «مسلّماً اين گواهى مهمّ، از صحابى‏اى بزرگ است كه دست كم با خودش و مردم به صراحت سخن مى‏گفت.

ج - عايشه ام‏المؤمنين:

عايشه نيز قبل از مرگش اين چنين اعتراف كرده است كه بعد از رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله بدعت گذاشته است، چنانكه حاكم نيشابورى از قيس‏بن ابى‏حازم روايت كرده كه عايشه - در حالى كه با خودش نجوا مى‏كرد كه همراه رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله و ابوبكر در خانه‏اش دفن شود - گفت: امّا من بعد از رحلت رسول خدا بدعت آوردم، پس مرا با همسران پيامبر دفن كنيد. بدين لحاظ در بقيع دفن شد. (حاكم گويد:) اين حديث به

1.صحيح بخارى، ج ۵، ص ۶۵ (۷۹۰ رقم ۴۱۷۰) ؛ كتاب المغازى، باب غزوة الحديبية ؛ مقدمة فتح البارى، ابن‏حجر، ۴۳۳

2.الاصابة: ج ۳، ص ۶۷ ؛ و با اختلاف مختصر در الفاظ: تاريخ مدينة دمشق: ج ۲۰، ص ۳۹۱ دو روايت‏

صفحه از 72