11- 1) منعِ نقل و كتابتِ حديث نبوى: خداى حكيم در قرآن كريم، رسول گرامى خود را معلّم و آموزگار امّت قرارداد تا كتاب خدا و هر دانش ديگرى كه نمى‏دانند، از وى بياموزند. (بقره (2) / 151) او را مرجع تبيين مشكلات و حلّ اختلافات معرّفى فرمود. (نحل (16) / 64) گفتار وى را وحى الاهى و به‏دور از هوس و خواهش نفسانى اعلام داشت (نجم (53) / 3 و 4) و همگان رابه پذيرش دستور و هشدارش فرمان داد. (حشر (59) / 7). امّا برخى از صحابه - به‏جهاتى كه بيانش نوشته مستقلّى مى‏طلبد - نه تنها پس از رحلت پيامبر، كه حتّى در ايّام حيات وى، با نقل و ثبت كلمات و بيانات گوهرين حضرتش مخالفت مى‏كردند. اين خبر كه در كتب حديث اهل سنّت آمده، گزارشى از اين وضعيّت است:
عبداللَّه‏بن عمرو مى‏گويد: آنچه از رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله مى‏شنيدم، مى‏نگاشتم. قريش مرا از اين كار بازداشتند و گفتند: هرچه از پيامبر مى‏شنوى، مى‏نويسى؟ وحال آنكه او گاهى خشمگين و زمانى خشنود است! لذا از نگارش سخنان ايشان دست كشيدم. پس از آن، تصميم خود را با حضرتش درميان گذاشتم و گفتار آنان را يادآورشدم. پيامبر با انگشت به دهانش اشاره كرد فرمود: سخنم را بنويس؛ سوگند به آنكه جانم بدست اوست، از اين دهان جز كلام حقّ بيرون نمى‏آيد. (13: ج 1، ص 105؛ 23: ج 3، ص 318؛ 1: ج 2، ص 162)
چرا پسر عمروبن العاص از بردن نام گويندگان آن سخن زشت پرهيز مى‏كند و فقط به قبيله آنان - «قريش» - اشاره دارد؟ از كه مى‏هراسد؟ محدّثان معتبر اهل سنّت، با نقل داستان اسفبار زير، راه شناسايىِ پيشاهنگ آن قريشيان و عامل ترس و ملاحظه مؤلّف «صحيفه صادقه» را هموار ساخته‏اند:
ابن‏عبّاس - در حالى كه قطره‏هاى اشك، چون دانه‏هاى مرواريد، بر رخسارش فرومى‏ريخت - گفت: پنجشنبه، چه روزى بود پنجشنبه؟! بيمارى پيامبر شدّت يافت. حضرتش دستور فرمود: نوشت‏افزارى بياوريد تا برايتان مكتوبى بنگارم كه پس از نگارش آن، هرگز گمراه نشويد. عمربن الخطّاب گفت: مرض بر پيغمبر چيره شده! هذيان مى‏گويد؛ كتاب خدا - كه نزد ما و شماست - ما را كفايت