1 / 3
معناى (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِيمِ)
۱۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» ، قانون خداست . رحمت خدا ، بر غضب او پيشى دارد .
۱۱.التوحيدـ به نقل از حسن بن على بن فضّال ـ :از امام رضا عليه السلام در باره «بسم اللّه » پرسيدم . فرمود : «وقتى كسى مى گويد : بسم اللّه ، يعنى [مى گويد] : سِمه اى از سِمات خداوند را بر خود مى نهم و آن ، سِمه بندگى است» . ۱
گفتم : «سِمه» چيست؟ فرمود : «نشانه» .
۱۲.امام صادق عليه السلام :عبد اللّه بن يحيى بر امير مؤمنان عليه السلام وارد شد و گفت : ... اى امير مؤمنان! تفسير «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» چيست؟
فرمود : «بنده ، هر گاه بخواهد بخواند ۲ يا كارى را انجام دهد و بسم اللّه بگويد ، معنايش اين است كه : من با اين نام ، اين كار را انجام مى دهم . پس اگر هر كارى را كه انجام مى دهد ، با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» آغاز كند ، در آن كار به او بركت داده مى شود» .
۱۳.معانى الأخبارـ به نقل از صفوان بن يحيى ، از كسى كه از امام صادق عليه السلام روايت كرده است ـ :از امام [صادق عليه السلام ]در باره «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» سؤال شد . فرمود : «باء ، به معناى بهاى (نورانيّت / زيبايى) خداست ، سين ، به معناى سناى (رفعت) خداست و ميم ، به معناى مُلك (سلطنت و مالكيت) خدا» .
من گفتم : «اللّه » چه؟
فرمود : «الف ، به معناى آلاء (نعمت هاى) خدا كه نعمت ولايت ما را به خلقش ارزانى داشته است و لام ، به اين معناست كه خداوند ، خلقش را به ولايت ما ، ملزم
ساخته است» .
گفتم : «هاء» چه؟
فرمود : «اشاره به هوانِ (خوارى) كسى كه با محمّد و خاندان محمّد ـ كه درودهاى خدا بر ايشان باد ـ ، مخالف است» .
گفتم : «الرحمن» چه؟ فرمود : «[به معناى رحمت او] نسبت به همه عالم است» .
گفتم : «الرحيم» چه؟
فرمود : «[به معناى رحمت او] در خصوص مؤمنان است» .
1.امام عليه السلام ، كلمه «اسم» را برگرفته از ماده «وَسَم» دانسته است كه مصدر آن «سِمَة» است ، به معناى نشانه و داغ .
2.مقصود ، خواندن قرآن است و شايد هم اعمّ از آن باشد .
