مختصرسازی کتاب‌های حدیثی با پیش فرض‌های کلامی – فقهی در نقد(مطالعه موردی مختصر تفسیر قمی)

نشریه : علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : جواد غلامرضایی
پديدآورنده : احمد غلامعلی

چکیده :

ناقدان حدیث در نقد حدیث معیارهای دارند، از جمله ناقدان حدیث دانشمند صاحب فضل و در عین حال گمنام عبدالرحمن‌بن محمدبن‌ابراهیم معروف به ابن عتائقی از دانشمند برجسته اهل حله است، وی معیارهای متعددی در نقد احادیث در کتاب مختصرتفسیر علی‌بن‌ابراهیم‌قمی به کار بسته‌است.
برای بازیابی معیارهای نقد حدیث توسط ابن‌عتائقی به نحو موردی تمام نقدهای وی در کتاب مختصر تفسیر قمی مورد بررسی قرار گرفته‌است. از جمله معیارهای که مورد توجه ابن‌عتائقی در نقد روایات است، می‎توان به مباحث کلامی، فقهی، فقه‌الحدیث و ادبیات‌عرب اشاره‌کرد. یکی از مهم‌ترین معیارهای وی در نقد پیش‌فرض‌های کلامی و فقهی است، برای نمونه، وی احادیثی که با اصول مذهب و عقل سلیم سازگاری ندارد، کنار گذاشته و نقد می‌نماید، یکی از مواردی که بیشتر مورد نقد ایشان است، روایاتی است که در عدم عصمت انبیاء و ائمه علیهم‌السلام در کتاب تفسیر قمی آمده است، وی به شدت این روایات را نقد و رد می‌‎نماید.