از قرن چهارم دفاع عقلی از مسئله غیبت امام عصر(عج) مورد توجه متکلمان شیعه قرار گرفت. در طول تاریخ تشیع از قرن چهارم تا کنون آثار فراوانی با رویکردهای مختلف حدیثی و کلامی و تاریخی و ... در مسئله مهدویت تالیف شده است. البته دشمنان مذهب شیعه برای مقابله با تشیع در طول این سالها ساکت ننشستند و آثار مختلفی در ایجاد تردید و شبهه در بین جامعه شیعه پیرامون مسئله مهدویت ایجاد کردند. در کنار آن، جریانات مختلفی مدعی مهدویت شدند. در طول این سالها شخصیتهای متعددی هم درون و هم بیرون جامعه شیعی سراغ داریم که در نقاط مختلف ادعای مهدویت کردند. این مسئله هم در فرقههای شیعه مثل اسماعیلیه و زیدیه بارها اتفاق افتاده است و هم در جامعه شیعه اثنی عشری کسانی در طول تاریخ مدعی ارتباط ویژه با امام عصر(عج) بودند و فرقههای انحرافی را به وجود آوردند.