توحيد از ديدگاه قرآن و نهج البلاغه (1)

محمد تقى شريعتمدارى ^۱

چكيده : نگارنده در اين گفتار، سه اصل براى بيان توحيد از نظر قرآن ياد مى كند: عدم مشابهت خداوند تعالى با ديگر موجودات، مبرّا بودن خداوند از هر نقص، توفيقيّت اسماء و صفات الهى. اصل اول (عدم مشابهت)، تعبيرى ديگر از توحيد خدا است كه مطلق و حقيقى است و با يگانه بودن برخى از آفريدگان در بعضى از ويژگى ها تفاوت دارد. براساس اصل دوم، مبرّا بودن خداوند از هر نقص و عيب، اصلى فطرى است كه انسان به محض شنيدن، آن را سازگار با فطرت خود مى يابد. اصل سوم، انسان را از بيان صفات و اسماء الهى براساس عقل و درك خود بازمى دارد.
نويسنده، جملاتى از خطبه 181 و خطبه 87 (اشباح) نقل مى كند و در خلال توضيح آن، آيات قرآنى را كه مؤيّد آن است، مى آورد.
در بخش هاى بعدى اين مقاله، ديگر خطبه هاى توحيدى نهج البلاغه مورد بحث و بررسى قرار مى گيرد.

كليد واژه ها : نهج البلاغه ، توحيد ، قرآن و توحيد ، تنزيه الهى ، توقيفيّت اسماء و صفات الهى ، مبرّا بودن خداوند از نقص ، خطبه اشباح.