موسوعة الامام الصادق(ع)

مجموعه ای نفیس و در برگیرنده زندگینامه، سیره و احادیث امام ششم، امام صادق(ع) در موضوع های گوناگون است.

مجموعه ای نفیس و در برگیرنده زندگینامه، سیره و احادیث امام ششم، امام صادق(ع) در موضوع های گوناگون است. هدف تدوین کننده، ترویج شریعت اسلامی، پاک کردن غبارهای ابهام از چهره و شخصیت امام صادق(ع)، ارائه پاره ای از دیدگاه های علمی و نظریات دینی آن بزرگوار و نیز گردآوری احادیث پراکنده امام در یک مجموعه و قابل دسترس کردن آنها برای همگان، و توجه دادن شیعیان به عظمت فکری امام است.

نویسنده در این اثر، در آغاز از حدیث ثقلین سخن گفته و از احادیث رسول خدا در باره امامت امامان دوازده گانه و به ویژه از امام صادق(ع)، و از کسانی که در باره این امام همام کتاب نوشته اند، به همراه کتابهایشان و از ابعاد علمی، اقتصادی، تربیتی، اجتماعی، اخلاقی و دوران امام صادق(ع) و نیز، از فعالیت های سیاسی ایشان و رویارویی او با حاکمان زمان خود، و برخوردش با زندیقان، و همین طور از همسر، فرزند و راویان و ترجمه آنها پرده برداشته و آن گاه به ذکر احادیث امام پرداخته است.

حدیث نگاری مؤلف در این کتاب، با همان سبک رایج دانش حدیث نگاری است که ابتدا اسناد ذکر شده و سپس، متن حدیث، در پی آمده است. وی، کلیه مآخذ احادیث را، با ذکر نام کتاب در آغاز هر حدیث، و مصادر آنها را در پاورقی آورده و واژه های دشوار را معنا، و اختلاف نسخه ها و تعبیرها را در روایت ها مشخص و در موارد اندکی، برای عبارت هایی هم توضیح نوشته است. البته او در این کتاب، تنها به ذکر حدیث اکتفا نکرده و از کتاب های تاریخی نیز، بهره برده و خود نیز در موارد لازم مطالبی را قلمی کرده تا مجموعه ای جامع فراهم آورد.

به هر حال، مطالب پرداخته شده در این اثر، عبارت است از: عقل و علم، و ارزشگذاری انسان با آن دو، توحید و اثبات وجود خداوند و رد مذهب ها و اعتقادات باطل در باره خدا، عدالت و به تناسب، رد جبر و تفویض نبوت و انبیا و مباحث پیرامونی آنها؛ قرآن و تعالیم آن، اعجاز، فصاحت و تحدی آن و معرفی معارف مطرح شده در آن، امثال، قصه، و تفسیر، تأویل، ناسخ، منسوخ و دیگر مباحث علوم قرآنی و تلاوت و شفا گرفتن و عمل به آن و فهم آن، امامت و امامان و مسائل پیرامون این دو، معاد و منکران آن، ایمان و کفر، دعا و آداب زندگی و رسوم.

پس از اینها مباحث مربوط به عالم و حدوث آن، جهان های متعدد، قلم، لوح، عرش، کرسی، بیت المعمور، آسمان ها، کهکشان، خورشید، ماه، شب، روز و ستارگان، سال ها، ماه ها، فصل ها، آتش، هوا، ابرها، باران، شهاب سنگ، برق، صاعقه، ایام و سعادت و نحوست آنها، ملائکه، پدیده های جوی، معدن ها، کوه ها، بادها، آب ها، زمین، شهرها، انسان و پیدایش آن، رؤیا، اعضای انسان، علاج بیماری ها، داروها، سحر، چشم زخم، غذاها و حیوانات آورده شده، و سرانجام، نوبت به احادیث فقهی امام صادق(ع) می رسد که طبق معمول، از طهارت شروع می شود و با حدود و دیات پایان می یابد.

مؤلف، در پایان به نقد آن دسته از کتاب هایی پرداخته که در آنها از امام صادق بحث شده و آرای ناروایی مطرح گردیده است. تا کنون (زمان تألیف کتاب کتابشناسی توصیفی اهل بیت(ع) در سال ۱۳۸۳) از این اثر، بیست جلد و تا بخش دعا منتشر شده است.