فقه الحدیث 2

برخی مباحث مقدّماتی، مبانی و پیشینه فقه الحدیث و نیز مباحث مرتبط با فهم متن (شامل فهم مفردات و فهم ترکیبات)

در درس نامه فقه الحدیث (۱)، برخی مباحث مقدّماتی، مبانی و پیشینه فقه الحدیث و نیز مباحث مرتبط با فهم متن (شامل فهم مفردات و فهم ترکیبات) مطرح شد و «درس نامه فقه الحدیث (۲)» به موضوع قرینه ها و نقش آن ها در فهم متون دینی می پردازد.

در فرآیند فهم حدیث، قرینه ها، از یک سو به فهم مفردات و ترکیبات کمک می کنند و از سوی دیگر، هر جا که مقصود گوینده با معنای ظاهری کلام در تعارض باشد، ما را در یافتن مقصود نهایی معصوم علیه السلام، یاری می رسانند. البتّه میزان نقش آفرینی قرینه در هر یک از این دو، متفاوت است. فهم حدیث، در قسمت فهم مفردات و ترکیبات، گاهی متوقّف بر قرینه است، نه همیشه؛ امّا در قسمت فهم مقصودی که متمایز از ظهور کلام باشد، بدون قرینه، دست یابی به آن ممکن نیست.

چارچوب کتاب بر اساس بحث قرینه ها، ابتکاری است و در منابع پیشین به چشم نمی خورَد؛ ولی از آن جا که این کتاب، اثری تدوینی است، در تألیف آن، از منابع فقه الحدیث موجود به ویژه روش فهم حدیث (به قلم عبد الهادی مسعودی) و منطق فهم حدیث (به قلم سید کاظم طباطبایی) بیش ترین استفاده شده است.

عنوان درس ها:

درس یکم: کلّیات

درس دوم: قرینه پیوسته و استوارسازی متن

درس سوم: قرینه پیوسته و آشکارسازی معنا

درس چهارم تا ششم: اسباب ورود

درس هفتم: متون مشابه

درس هشتم: قرینه ناپیوسته و استوارسازی متن

درس نهم: نقل معنا

درس دهم: قرینه ناپیوسته و آشکارسازی معنا

درس یازدهم: مشابه یابی و فهم مقصود متمایز

درس دوازدهم: شرح نویسی و انواع شروح

درس سیزدهم و چهاردهم: نمونه هایی از فهم عالمان