89
دانشنامه قرآن و حديث 1

مرحله ، پژوهشگر ديگرى، از طريق برنامه هاى نرم افزارى، براى يافتن مصادر حديث ، جستجو مى كند . سپس ، جامع ترين ، استوارترين و كهن ترين مصدر را انتخاب مى نمايد و نشانى مصادر يافت شده را بر اساس ميزان اعتبار آنها تنظيم مى نمايد و اگر متن قوى ترى يافت شد ، جايگزين متن اصلى مى گردد و روايات مكرّر يا مشابه را ، جز در موارد ذيل ، حذف مى نمايد :
الف ـ وجود نكته مهمى در متن روايات مشابه ؛
ب ـ تفاوت لفظى در متونى (نصوصى) كه از طريق شيعه و اهل سنّت نقل شده اند ؛
ج ـ نياز به تكرار روايت در چند باب ، مشروط به اين كه روايت ، بيش از يك سطر نباشد.
در غير اين موارد ، روايات مكرّر يا مشابه، حذف مى شوند و نشانى آنها ، طبق آيين نامه ، در پاورقى افزوده مى شود.
نكته قابل توجّه ، اين كه : اگر دسترس به منابع اوّليه مقدور باشد ، حديث (روايت)، از آنها نقل مى شود و تنها نشانى دو جامع روايى ـ يعنى بحار الأنوار در احاديث شيعه و كنز العمّال در احاديث اهل سنّت ـ ، براى سهولت دسترس خوانندگان به حديث ، در پايانِ نشانى، افزوده مى گردد.

6. نگارش «درآمد»ها و «تحليل»هاى مورد نياز

مرحله ديگر در تدوين دانش نامه ، تهيّه «درآمد»ها و «تحليل»هاى مورد نياز است كه توسّط اين جانب ، انجام مى شود . البته اگر پژوهشگران ، پيشنهادى در زمينه نكاتى كه بايد مورد توجّه قرار گيرند ، داشته باشند ، ارائه مى دهند. در اين مرحله ، با توجّه به آنچه هنگام نوشتن تحليل و جمع بندى مطالب به نظر مى رسد ، گاه، چينش قبلى تغيير مى كند و ساختار جديدى شكل مى گيرد.


دانشنامه قرآن و حديث 1
88

مى شود، متناسب با موضوع، عنوانى عربى به خود مى گيرد و بر اساس ريشه كلمه، ترتيب الفبايى مى يابد.

2. تنظيم ابتدايى

پژوهشگر همكار ، پس از جمع آورى اوّليه متون مربوط به يك موضوع ، طبق سليقه خود ، آن را دسته بندى مى نمايد و براى تنظيم اوّليه ، به اين جانب ارائه مى كند . اين جانب نيز پس از ساماندهى آنها ، آنچه را براى تكميل كار، ضرورى است ، تذكّر مى دهم و مجدّدا آن را به پژوهشگر همكار ، باز مى گردانم.

3. تنظيم دوباره

پرونده هر موضوع (مَدخل)، پس از رفع نواقص ـ كه گاه چند ماه طول مى كشد ـ ، به اين جانب باز مى گردد و با توجّه به افزوده ها، ساماندهى مجدّد، تقويت و تكميل مى گردد و گاه ، تغيير اساسى مى يابد.

4. نقد متن

در صورتى كه پس از تنظيم ثانوى، نقصى مشاهده شود ، مجدّدا پژوهشگر همكار، براى رفع آن ، اقدام خواهد كرد . ۱ در غير اين صورت ، حاصلِ كار ، براى نقد و ارزيابى، به دو كارشناس (به تناسب موضوع : اعتقادى ، اقتصادى ، اخلاقى و ...) ، ارائه و طبق آيين نامه خاصّى نقد مى گردد و پس از نقد متن ، اگر اصلاحاتى ضرورت داشته باشد ، انجام مى گيرد.

5. مصدريابى (تخريج)

يكى از مراحل مهم تدوين دانش نامه ، تخريج يا مصدريابى متون آن است . در اين

1.اين اقدام ، ممكن است بارها تكرار شود .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 1
    سایر پدیدآورندگان :
    موسوي،سيد رسول؛حسيني،سيد رضا؛مسعودي،عبدالهادي؛ديلمي،احمد؛محسني نيا،محمّد رضا؛وهّابي،محمّد رضا؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 169312
صفحه از 584
پرینت  ارسال به