أخبَرتُكُما بِحاجَتِكُما قَبلَ أن تَسأَلانى وَ إن شِئتُما فَاسأَلانى .
قالا: بَل تُخبِرُنا يا رَسولَ اللّهِ ؛ فَإِنَّ ذلِكَ أجلى لِلعَمى وَ أَبعَدُ مِنَ الاِرتِيابِ وَ أَثبَتُ لِلإِيمانِ .
فَقالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه و آله : أمّا أنتَ يا أخَا الأَنصارِ فَإِنَّكَ مِن قَومٍ يُؤثِرونَ عَلى أنفُسِهِم وَ أَنتَ قَرَوىٌّ وَ هذَا الثَّقَفِىُّ بَدَوِىٌّ أفَتُؤثِرُهُ بِالمَسأَلَةِ؟
فَقالَ: نَعَم، قالَ: أمّا أنتَ يا أخا ثَقيف فَإِنَّكَ جِئتَ تَسأَلُنى عَن وُضوئِكَ وَ صَلاتِكَ وَ ما لَكَ فِيهما مِنَ الثَّوابِ ... . ¹
پيامبر خدا ، نماز صبح را با اصحابش اقامه كرد و سپس با آنان به گفتگو نشست تا آن كه آفتاب زد . اصحاب ، يكى پس از ديگرى خارج شدند تا جايى كه فقط دو نفر با ايشان باقى ماندند : يك نفر انصارى و مردى ثقفى . پيامبر خدا به آن دو فرمود : «مى دانم كه كارى داريد و مى خواهيد از من بپرسيد . اگر دوست داشته باشيد ، پيش از آن كه شما بپرسيد ، به شما بگويم كه چه مى خواهيد ، و اگر دوست داريد ، شما خود بپرسيد» .
گفتند : خودت به ما خبر بده ، اى پيامبر خدا ؛ زيرا اين كار ، در از بين بردن كورى دل ، مؤثّرتر و در زدودن ترديد ، كارگرتر است و ايمان را استوارتر مى سازد.
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : «امّا تو اى برادر انصارى! از قومى هستى كه ديگران را بر خويشتن ، مقدّم مى دارند . تو آبادى نشين هستى و اين مرد ثقفى ، بيابانگرد است . آيا در سؤال كردن ، او را بر خود ، مقدّم مى دارى؟» .
گفت : آرى .
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : «امّا تو ، اى مرد ثقفى ! تو آمده اى تا در باره وضو و نمازت و ثوابى كه در اين دو براى تو هست ، از من سؤال كنى» ... .

كسانى است كه بعد از پدران بزرگوارش باقى مانده اند ـ شنيدم ـ و كر باد اين دو گوش معاويه و كور باد دو چشم او و به شفاعت محمّد صلى الله عليه و آله نرسد ، اگر نشنيده باشد ـ كه فرمود : «هر كس پشت سر برادرش براى او دعا كند ، فرشته اى از آسمان دنيا ندا در مى دهد : اى بنده خدا! هزار برابر اجر آنچه دعا كردى ، براى خودت باد! و فرشته اى از آسمان دوم ، ندا در مى دهد : اى بنده خدا! و دويست هزار برابر آنچه دعا كردى ، براى خودت باد! و فرشته اى از آسمان سوم ، ندا در مى دهد : اى بنده خدا! و سيصد هزار برابر آنچه دعا كردى ، از براى خودت باد! و فرشته اى از آسمان چهارم ، ندا در مى دهد : اى بنده خدا! چهارصد هزار برابر آنچه دعا كردى ، از براى خودت باد! و فرشته اى از آسمان پنجم ، ندا در مى دهد : اى بنده خدا! پانصد هزار برابر آنچه دعا كردى ، از براى خودت باد! و فرشته اى از آسمان ششم ، ندا در مى دهد : اى بنده خدا! ششصد هزار برابر آنچه دعا كردى ، از براى خودت باد! و فرشته اى از آسمان هفتم ، ندا در مى دهد : اى بنده خدا! هفتصد هزار برابر آنچه دعا كردى ، از براى خودت باد! . آن گاه ، خداوند ـ تبارك و تعالى ـ به او ندا در مى دهد : منم آن غنى اى كه هرگز فقير نمى شوم . اى بنده خدا! هزار هزار برابر آنچه دعا كردى ، از براى خودت باد! » .
پس ، اى برادرزاده! كدام يك بهتر و بزرگ تر است : آنچه من براى خود انتخاب كردم ، يا آنچه تو مرا به آن توصيه مى كنى؟

د ـ ايثار در پرسش

يكى ديگر از انواع ايثار كه در احاديث آمده ، ايثار در پرسش است . از امام باقر عليه السلام روايت شده است :
صَلّى رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله بِأَصحابِهِ الفَجرَ، ثُمَّ جَلَسَ مَعَهُم يُحَدِّثُهُم حَتّى طَلَعَتِ الشَّمسُ، فَجَعَلَ يَقومُ الرَّجُلُ بَعدَ الرَّجُلِ حَتّى لَم يَبقَ مَعَهُ إلّا رَجُلانِ : أنصارِىٌّ وَ ثَقَفِىٌّ، فَقالَ لَهُما رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : قَد عَلِمتُ أنَّ لَكُما حاجَةً تُريدانِ أن تَسأَلانى عَنها، فَإِن شِئتُما