ترجمه و شرح مفصّلى بر نامه امام صادق عليه السلام به شيعيان .

ويژگى هاى نيكان -بخش اول : ورع

وَرَع

روايت كرده است محمّد بن يعقوب كلينى رحمه الله از حضرت ابى الحسن اوّل عليه السلام كه فرمود كه : بسيار از پدر خود مى شنيدم كه مى گفت : از شيعيان ما نيست كسى كه مخدّرات زمان در خانه هاى خود ، حكايت وَرَع آن كس نكنند . و از جمله اولياى ما نيست كسى كه در قريه اى باشد كه در آن جا ده هزار مرد باشند از بندگان الهى و در ميان ايشان ، اَحَدى وَرَعش زياده بر آن شخص باشد .[۱]

و از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود : بخوانيد مردمان را به راه راست و دين حق ، نه به زبان ، بلكه به اعمال . بايد كه از شما ببينند وَرَع و سعىِ بليغ در اعمال و اقامتِ صلوات و قيام به خيرات ؛ زيرا كه اين اعمال كه از شما ببينند ، باعث رغبت ايشان مى شود به متابعتِ حق .[۲]

و از آن حضرت ، روايت كرده كه : ما كسى را كه متابعت و اراده جميع فرموده هاى ما نكند ، داخل مؤمنين حساب نمى كنيم . و به تحقيق كه از جمله پيروى و اراده امر ما وَرَع است . پس خود را زينت دهيد به وَرَع تا خداى تعالى بر شما رحمت كند ، و فريب دهيد دشمنان ما را با محاربه ، و غلبه كنيد بر ايشان به وَرَع تا خداى تعالى ، مرتبه شما را بلند گردانَد .[۳]

و از آن حضرت، روايت كرده كه فرمود: از ما نيست و خير و كرامت نيست كسى را كه در شهرى باشد كه در آن جا صد هزار كس يا زياده باشند ودر آن شهر، يك كس از او وَرَعش بيشتر باشد.[۴]

و از آن حضرت ، روايت كرده كه فرمود : بر شما باد به تقواى الهى و وَرَع و سعىِ بليغ در عبادات و راست گفتن و اداى امانت و حُسن خُلق با خلايق و رعايت حال همسايگان ! و باعث رغبت مردم شويد به متابعتِ طريقه تشيّع ، به اعمالِ خوب ، نه به زبان . و زينت ما باشيد در آن كه شما را از متابعان و شيعيان ما شمارند . و موجب عيب و عار ما مباشيد در آن كه گويند شيعه ايشان ، ارتكابِ قبايح مى كنند . و بر شما باد كه ركوع و سجود را طول بدهيد ؛ زيرا كه هر گاه يكى از شما ركوع و سجود طويل به جا آرد ، شيطان از عقبِ سر او فرياد مى كند كه : واويلاه! اطاعت كردند بنى آدم ، و من ، مخالفت و عصيان كردم ؛ و سجده كردند و من ، اِبا و امتناع نمودم .[۵]

و از آن حضرت ، روايت كرده كه ابو الصباح كنانى به آن حضرت گفت كه : چه مى كِشيم ما از مردمان ، در باب شما! حضرت فرمود : چه مى كشيد درباره من؟ گفت : هر گاه ميانه ما و كسى گفتگو مى شود ، مى گويد : فلان كس ، از اصحاب جعفر و خبيث و بد است ! حضرت فرمود كه : مردم ، شما را به انتساب به من ، سرزنش مى كنند ؟ ابو الصباح گفت : بلى . حضرت فرمود كه : واللّه كه بسيار كم است در ميان شما كسى كه پيروى و متابعتِ جعفر كند ! نيست از اصحاب من ، مگر كسى كه وَرَع او در مرتبه كمال باشد و اعمال را از براى خالق خود به جاى آورد و اميد ثواب ، از خداى تعالى داشته باشد . اين جماعت ، اصحاب من اند ، نه ديگران .[۶]

و از حضرت امام محمّد باقر عليه السلام روايت كرده كه خداى تعالى مى فرمايد كه : اى فرزند آدم! اجتناب و احتراز كن از آنچه[۷]بر تو حرام كرده ام ، تا از جمله اَورعِ مردمان بوده باشى .[۸]

و از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده كه شخصى سؤال كرد از آن حضرت كه : صاحب وَرَع كيست؟ فرمود كه : كسى كه از محرّمات الهى اجتناب نمايد .[۹]

و جمع ميانه اين دو حديث و بعضى از احاديث سابقه ، به اعتبار تفاوت مراتب وَرع و تشيّع در فضل و كمال مى شود .

و اگر مراد از وَرَع در دو حديث آخر ، اجتناب از جميع محرّمات باشد ، چنانچه ظاهرِ لفظ است ، قريب به معنى عصمت مى شود و از همه مراتب ، رفيع تر خواهد بود .

و از حضرت امام محمّد باقر عليه السلام روايت كرده كه : دشوارترينِ عبادات ، وَرَع است .[۱۰]


[۱]. الكافى ، ج ۲ ، ص ۷۹ ، ح ۱۵ .

[۲]. همان ، ص ۷۸ ، ح ۱۴ .

[۳]. همان ، ح ۱۳ .

[۴]. همان ، ح ۱۰ .

[۵]. همان ، ص ۷۷ ، ح ۹ .

[۶]. همان ، ص ۷۷ ، ح ۶ .

[۷]. ب : «آن چيزى كه» .

[۸]. همان ، ص ۷۷ ، ح ۷ .

[۹]. همان ، ح ۸ .

[۱۰]. همان ، ح ۵ .