درآمدی بر تاریخ حدیث شیعه بحرین در عصر حضور
مهدی سلیمانی آشتیانی۱
مهدی فرمانیان۲
چکیده
نگاهی گذرا به تاریخ حدیث در بحرین نشان میدهد که مؤلفههایی هم‌چون وجود راویان و محدثان چشمگیر، تدوین آثار و کتابهای حدیثی، شکلگیری اندیشه تأثیرگذار و وجود مدارس و محافل نقل حدیث _ که همه از شاخصههای صدق عنوانِ یک مرکز حدیثی است _ در میان بحرینیها و قبیله عبد القیس بحرین، وجود داشته است. جست و جوی زمان آغاز فعالیتهای حدیثی، و فراز و فرود آن در گستره زمانی حضور و حیات امامان شیعه، آثار و مصنفات این راویان، روابط آنها با دیگر حوزهها و مناطق حدیثی شیعه و اهل سنت، و این که راویان بحرین، بیشتر دارای چه روی‌کردی در نقل کلمات ائمه بوده اند، موضوع این نوشتار است.
حدود صد و بیست نفر از بحرینیها از راویان و محدثان امامان شیعه بودهاند و در گستره حدیثپژوهی شیعی نقش ایفا کردهاند و فعالیت حدیثی و عنایت به مباحث مربوط به آن در طول قرنها ادامه داشته است.
کلیدواژه‌ها: تاریخ حدیث شیعه، راویان بحرانی، بحرین، عبد القیس.
1. در آمد
در تاریخ حدیث، به عنوان شاخهای از علوم حدیث، مطالعه جغرافیایِ رخدادهایِ حدیثی، دارای جایگاهی استوار است. در این نوع تحقیق، یک حوزه جغرافیایی بررسی میگردد و به تحولات حدیثی در آن ظرف مکانی، نگریسته میشود. از اینگونه مطالعات
1.. دانشجوی دکتری شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب.
2.. استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب.
