ولايت تكوينى اهل‏ بيت عليهم‏ السلام و قلمرو آن

نشریه : ماهنامه معرفت

نویسنده : پديدآورنده : سید محمد حسن صالح

چکیده :

ولايت تكوينى از مهم‏ ترين شئون اهل‏ بيت عليهم‏ السلام به‏ شمار مى‏ رود. برخى از معاصران توانايى مخلوقات برتصرف در امور تكوينى را منكر شده و آن را مستلزم غلو و خروج از دايره توحيد برشمرده‏ اند. در مقابل، گروه قابل‏ توجهى از انديشمندان آن را پذيرفته و مستلزم محذور شرك و غلو نمى‏ دانند. همچنين گروهى اين ولايت را حداقلى و برخى آن را حداكثرى و به معناى تدبير كل عالم تفسير كرده‏ اند. در اين مقاله با روش توصيفى ـ تحليلى و گردآورى كتابخانه‏ اى، ضمن ذكر دلايل هر كدام از اقوال سه‏ گانه مذكور، به بررسى و نقد آنها پرداخته شده است. مقاله معتقد است: شأن ولايت تكوينى به معناى تصرف فى‏ الجمله در جهان هستى، واقعيتى است كه در راستاى توحيد افعالى قابل تفسير و پذيرش مى‏ باشد و از طرق متعدد نقلى به اثبات رسيده است. با اين حال، فراتر از مقام ثبوت و امكان، حداكثرى بودن اين تصرف به اين معنا كه اهل‏ بيت(ع) متصدى خلق و رزق عالم هستى باشند به اثبات نرسيده است.