جايگاه هدايا در منابع مالي ائمه (ع)

نشریه : تاریخ اسلام در آینه پژوهش

نویسنده : پديدآورنده : معصومه اخلاقی
پديدآورنده : نعمت الله صفری فروشانی

چکیده :

ائمه شيعه(ع) به علت دارا بودن منصب امامت و نيز به سبب خويشاوندي با پيامبر گرامي(ص) همواره جايگاه قابل احترامي نزد شيعه داشته اند. به رغم تصور عمومي كه تنها منبع درآمدي ائمه(ع)، وجوهات و بيت المال بوده، ايشان منابع مالي ديگري نيز داشته اند كه از جمله اين منابع، هدايا بوده است.
بسياري از افراد، هم از سوي جامعه شيعه و هم از ارادتمندان اهل سنت به اهل بيت(ع)، صله هايي براي ائمه(ع) مي فرستادند كه عموماً شامل هدايا، وصيت ها و نذرها مي شد. ائمه(ع) عموماً اين اموال را مي پذيرفتند و از آنجا كه پذيرفتن آنها از نظر حكومت ها نيز بلا مانع بود، در پذيرش آنها با مشكلي روبه رو نمي شدند. اين اموال، به خصوص در دوران امامان پيش از امام جواد(ع) كه گرفتن خمس هنوز عموميت نداشت، از اهميت فراواني بهره مند بود.
البته حكومت ها نيز گاه علاوه بر مقرري هاي ائمه(ع) از بيت المال، صله ها و جوايزي نيز به ايشان مي دادند و ائمه(ع) نيز اين هدايا را پذيرفته و با آنها به مشكلات مالي خود و شيعيان رسيدگي مي كردند.