أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ ، عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا :
رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام ، قَالَ : قُلْتُ لَهُ : مَا الْعَقْلُ؟ قَالَ : « مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمنُ ، وَاكْتُسِبَ بِهِ الْجِنَانُ». قَالَ : قُلْتُ : فَالَّذِي كَانَ فِي مُعَاوِيَةَ؟ فَقَالَ : «تِلْكَ النَّكْرَاءُ ، تِلْكَ الشَّيْطَنَةُ ، وَهِيَ شَبِيهَةٌ بِالْعَقْلِ وَلَيْسَتْ بِالْعَقْلِ» .
محمّد بن عبدالجبّار از يكى از ياران امام صادق عليه السلام نقل مى كند كه عرض كردم :
«خرد چيست ؟» فرمود : «آن چيزى كه با آن خداوند پرستش شود و بهشت با آن به دست آيد» . گفتم : «آنچه در معاويه بود ، [چه بود] ؟» فرمود : آن تيزهوشى و شيطنت است . آن شبيه عقل است ؛ ولى عقل نيست .
الکافی: ج۱، ص۲۵، ح۳