كليني و تفسير روايي آيات ولايت - صفحه 394

2 . خدشه دار كردن اصل بنيادى «تحريف ناپذيرى قرآن»

از چالش هاى عمده اى كه متن برخى از روايات ، با آن رو به روست ، القاى ذهنيت تحريف پذيرى قرآن است . تعداد قابل ملاحظه اى از متون حديثى اين باب ، در ضمن يا ذيل قرائت آيه اى از قرآن ، بر آن افزوده اند : هذا تنزيل ، ۱ هكذا نزلت ، ۲ و انزل جبرئيل على محمّد بهذه الآية . ۳
تصوّر اوّليه اين است كه افزوده ها ، همان الفاظ و عباراتى هستند كه بعدها در جريان قرائت ها به عمد، از آيات قرآن ، كاسته شده اند . رواياتى از اين دست ، مورد استناد مرحوم محدّث نورى در كتاب فصل الخطاب نيز قرار گرفته است . ۴
برابر متن حديث 62 ، مردى در حضور امام صادق عليه السلام آيه شريفه «وَ قُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ»۵ را تلاوت نمود ؛ ولى آن امام در مقام تصحيح برآمده ، فرمود :
ليس هكذا انما هى والمأمونون فنحن المأمونون .۶
حديث 63 نيز گوياى آن است كه امام ، آيه «هَـذَا صِرَ طٌ عَلَىَّ مُسْتَقِيمٌ»۷ را «هذا صراط على مستقيم» ، به كسر لام و جرّ يا ، قرائت فرمود كه به نظر مى رسد ، مستلزم تحريف لفظى قرآن باشد ؛ زيرا اين گونه قرائت ، معناى آيه را به كلى تغيير مى دهد . ۸

1.ر.ك : الكافى ، ج ۱ ، ص ۴۳۵ .

2.ر.ك : همان ، ج ۱ ، ص ۴۱۴ .

3.ر.ك : همان ، ج۱ ، ص ۴۱۶ و ۴۱۷ .

4.ر.ك : فصل الخطاب ، ص ۳۳۰ ـ ۳۳۴ .

5.سوره توبه ، آيه ۱۰۵ .

6.الكافى ، ج ۱ ، ص ۴۲۴ .

7.سوره حجر ، آيه ۴۱ .

8.ر.ك : الكافى ، ج ۱ ، ص ۴۲۴ .

صفحه از 408