درآمد
روايت صحيحه هشام بن سالم در الكافى شريف، در ظاهر بدوى اش دلالت دارد كه قرآن ، داراى هفده هزار آيه است. اين خبر ، از مصاديق «مشكل الحديث» است و معضلاتى را در پى داشته است ، از جمله:
1 . برخى دشمنان مكتب اهل بيت عليهم السلام را وا داشت كه با غفلت از انبوه موارد مشكل الحديث موجود در جوامع روايى خود ، در صدد فتنه انگيزى و تهاجم به شيعه به اتّهام قول به تحريف بر آيند.
2 . برخى اخباريان متحجّر و ظاهر بين نيز دچار پندار تحريف شدند؛ پندارى كه كاش تنها دامن ناپالوده آنان را مى گرفت؛ ولى متأسّفانه ، چهره پاك و بى آلايش مكتب تشيّع و پيروان مكتب اهل بيت عليهم السلام را نيز در انظار ديگران مشوّه ساخت.
اين مقاله ، در پى آن است كه به دور از فضاى غوغايى ساخته معاندان و سطحى نگرىِ متحجّران، طىّ پژوهشى علمى و منصفانه، به تحقيق در اين باره بپردازد.
ليكن لازم است كه پيش تر ، با يادآورى دو نكته، بستر سخن در محور مورد بحثْ فراهم آيد:
يك . به رغم اهمّيت جايگاه سنّت در دين پژوهى، بر كسى پوشيده نيست كه معانى ظاهرى همه احاديثْ مقصود نيست؛ به علاوه ، هر حديث و خبر منقولى، صحيح و معتبر نيست؛ زيرا اوّلاً، برخى قراين مؤثّر در ظهور و دلالت احاديث، مفقود شده اند؛ ثانيا، در مسير نقل احاديث، عوارض مختلفى پيدا شده كه منجر به ناپالودگى احاديث گرديد. ۱
1.تا جايى كه پيامبر صلى الله عليه و آله خود، از اين معضل غير قابل چشم پوشى ، سخت گلايه نمود . ر. ك : الكافى ، ج ۱ ، ص ۶۲ ، ح ۱۰ ؛ نهج البلاغة ، ج ۲ ، ص ۱۸۸ ، ح ۲۱۰ ؛ تحف العقول ، ص ۱۹۲؛ مسند أحمد ، ج ۱ ، ص ۷۸ ؛ سنن الدارمى ، ج ۱ ، ص ۷۶ ؛ صحيح البخارى ، ج ۱ ، ص ۳۵ ، و ج ۲ ، ص ۸۱ ، و ج ۴ ، ص ۱۴۵ ؛ سنن ابن ماجة ، ج ۱ ، ص ۱۳ ، ح ۳۰ ـ ۳۳.
