بررسى آراى كلامى اختلافىِ شيخ مفيد با نوبختيان با تكيه بر احاديث «الكافى»

على نقى خدايارى

چكيده

نوشتار پيش رو ، شامل گزارشى از آموزه هاى كلامى اختلافىِ شيخ مفيد با متكلّمان آل نوبخت ، بر پايه كتاب أوائل المقالات شيخ مفيد است. در مجموع ، آموزه هاى اختلافى شيخ مفيد با نوبختيان ، حدود هفده مسئله است كه مى توان آنها را با رده بندى موضوعى ، شامل برخى مسائل فرعى نبوّت و امامت، زيرشاخه هاى وعد و وعيد، برخى مسائل آموزه اسما و احكام ، و دو بحث از امور عامه كلام دانست. در هر آموزه اختلافى ، پس از گزارش اختلاف ، با استناد به احاديث الكافى ، بررسى و ارزيابى اجمالى اى صورت گرفته است تا هم ميزان هماهنگى هر يك از آنها با متون حديثى در حد اين نوشتار دانسته شود و هم از رهگذر آن ، مواضع شيخ كلينى ، تا حدودى بازنموده گردد.
نويسنده ، كوشش كرده است تا در روند بررسى ، با ملاحظه آراى عالمان و متكلّمان بزرگ اماميه پس از شيخ مفيد، گزارشى از سير تحوّلات آموزه هاى اختلافى در منابع كلامى نيز ارائه دهد .
كليدواژه ها : شيخ مفيد، نوبختيان، الكافى، كلام اماميه، متكلّمان، آموزه هاى اختلافى، علم امام، معجزه، وعد و وعيد، زوال ناپذيرىِ ايمان، گناهان كبيره، اسما و احكام.