پيشگفتار

الحمد للّه‏ رب العالمين والصلاة والسلام على عبده المصطفى محمّد
وآله الطاهرين وخيار صحابته أجمعين
در جهان امروز كه علم با همه پيشرفتهاى چشمگيرش از حلّ مشكلات اساسى جامعه بشر عاجز مانده است ، آشنايى با ديدگاههاى اسلام در باره علم و معرفت مى‏تواند گامى بلند و مؤثر در ايجاد تحولى عظيم و سازنده و گره‏گشا باشد .
از آغاز تدوين حديث در تاريخ اسلام به دليل اهميتى كه اسلام براى علم و آگاهى قايل است ، همه جوامع حديثى ، بخشى را به طرح ديدگاههاى اين آيين آسمانى در باره علم و معرفت اختصاص داده‏اند كه كاملترين آنها ، جزء چهارم و مستقل از موسوعه ميزان الحكمة مى‏باشد . اين مجموعه كه پيشتر ترجمه و تلخيص شده بود ، دوباره و براى استفاده دانشجويان عزيز تلخيص گشته و چكيده‏اى از حاصل سالها تحقيق در باره دانش و حكمت را از ديدگاه اسلام و متون اصلى آن يعنى قرآن و حديث به صورت موضوعى و با دسته‏بندى نو به علاقمندان ارائه مى‏دهد .
گفتنى است براى تكميل مباحث مربوط به معرفت شناسى از
ديدگاه قرآن و حديث، مطالعه اصل كتاب و نيز كتاب «العقل والجهل في الكتاب والسنة» ^۱ پنجمين مجموعه موسوعة ميزان الحكمة ضرورى است .
به اميد روزى كه همه دانش پژوهان در سراسر جهان، بويژه دانشجويان مسلمان ، با بهره‏گيرى از رهنمودهاى اسلام و نورانى ساختن خود به نور علم و حكمت، ظلمتكده جهان را روشن و دانش را از بردگى سرمايه‏داران و زورمداران رها سازند و در خدمت انسانيت قرار دهند .
از همه برادران بزرگوار «مركز تحقيقات دارالحديث» كه در اين اثر ارزشمند، خدمتى ارايه كرده‏اند، سپاسگزارم. همچنين از فاضل گرانمايه حجت الاسلام والمسلمين جناب آقاى دكتر رضا برنجكار كه در كار تأليف و تحقيق اين كتاب مساعدت ورزيدند و از فاضل ارجمند حجت الاسلام والمسلمين جناب آقاى عبدالهادى مسعودى كه ترجمه و تلخيص اين اثر را پذيرا شدند، صميمانه قدردانى و تشكر مى‏كنم .
ربّنا تقبّل منّا إنّك أنت السميع العليم
محمّد محمّدى رى‏شهرى
13/3/1380