گونه‌های تبیین مباحث ادبی در شرح اصول کافی ملاصدرا

نشریه : کتاب و سنت

نویسنده : پديدآورنده : عبدالله میر احمدی
پديدآورنده : مونا امانی‌پور

سال / شماره پیاپی / صفحه 37

چکیده :

یکی از محورهای اساسی تلاش دانشمندان شیعه در حوزهٔ حدیث،‏ شرح و حاشیه‌نگاری بر کتاب‏ شریف کافی است. این حرکت،‏ به طور عمده از اوایل قرن یازدهم هجری با هدف تبیین مراد جدّی و مفاد استعمالی احادیث،‏ پا به مجموعهٔ دانش‌های حدیثی نهاد. در این میان،‏ «شرح اصول کافی»،‏ ژرف‌ترین و عمیق‌ترین شرحی است که به قلم حکیم متألّه و فیلسوف ربّانی،‏ صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی،‏ تدوین یافته است. اهتمام شارح به جایگاه متن در شرح روایات،‏ به بلندای افق اندیشهٔ وی در زمینۀ دانش حدیث اشاره دارد. ملاصدرا آنچه از مایه‌ها و ابزار علم در اختیار داشته است برای نقد درونی و بیرونی احادیث به‌کار می‌بندد. او با گردآوری قواعد مرتبط با مباحث ادبی اعم از لغت،‏ اشتقاق،‏ صرف،‏ نحو و علوم بلاغی در فهم ظاهر احادیث کوشیده و با دقت و درایتی مثال‌زدنی در نقد احادیث و شرح و تفسیر آن‌ها به ویژه احادیث غریب و مشکل،‏ سعی وافری مبذول داشته است. به گونه‌ای که تحقیقات وی پیرامون مباحث ادبی،‏ به اثر ماندگار او جایگاهی والا بخشیده است و تسلط وی را در تبیین نکته‌های ادبی و جستارهای بلاغی نمایان می‌کند.

کلیدواژه‌های مقاله :انواع علوم ادبی ، ملاصدرا ، مباحث ادبی ، شرح اصول کافی