حضور اسماء بنت عمیس ، هنگام ولادت امام حسن(ع) و امام حسین(ع)

پرسش :

آیا اسماء بنت عمیس ، هنگام ولادت امام حسن(ع) و امام حسین(ع) حضور داشت؟



پاسخ :

حضور اَسماء بنت عُمَیس در هنگام ولادت امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام جای تردید است؛ زیرا اسماء ـ که همسر جعفر بن ابی طالب است ـ ، در آن زمان ، به همراه وی در حبشه بوده و در سال هفتم هجری از حبشه به مدینه باز گشت.

 همین تردید در ماجراهای دیگری که در سال های نخستین هجرت رُخ داده (مانند: عروسی فاطمه علیهاالسلام) و از حضور اسماء بنت عمیس در آنها خبر داده شد نیز وجود دارد.

 در رفع این تردید، برخی احتمال داده اند که شخص مورد اشاره ، اسماء بنت یزید بن سکنِ انصاری است [۱] که به خاطر شهرت اسماء بنت عمیس ، راویان  یا ناسخان ، آن حوادث را به وی نسبت داده اند.

 نیز گفته شده : این شخص ، سَلمی بنت عُمَیس (خواهر اسماء و همسر حمزه) بوده که در نقل، تصحیف رخ داده است ، بدین گونه که چون اسماء ، مشهورتر بوده ، به او نسبت داده شده یا یکی از روات، اشتباه کرده و دیگران از او پیروی کرده اند . [۲]

 امّا به نظر می رسد بانویی که در ولادت امام حسن وامام حسین علیهماالسلام حضور داشته ، سَلمی همسر ابو رافع است و این زن و شوهر ، هر دو ، خدمت گزار پیامبر صلی الله علیه و آله بوده اند . او قابله (مامای) فرزندان فاطمه دختر پیامبر خدا و قابله ابراهیم پسر پیامبر خدا و همان کسی است که تا آخرین لحظات حیات فاطمه زهرا علیهاالسلام در کنارش بود و سپس به همراه امیر مؤمنان علیه السلام و اسماء بنت عمیس ، [۳] در غسل دادن ایشان مشارکت داشته است . [۴]

 

[۱] ر . ك : كفاية الطالب : ص ۳۰۷؛ كشف الغمّة : ج ۱ ص ۳۷۲ ، بحارالأنوار : ج ۴۳ ص ۱۸۲.

[۲] ر .ك : كشف الغمّة : ج ۱ ص ۳۶۷ .

[۳] تهذيب الكمال : ج ۳۵ ص ۱۹۷ ، الاستيعاب : ج ۴ ص ۴۱۸ ، اُسد الغابة : ج ۷ ص ۱۴۸ .

[۴] الأمالى ، طوسى : ص ۴۰۰ ح ۸۹۳ ، المناقب ، ابن شهرآشوب: ج ۳ ص ۳۶۴؛ مسند ابن حنبل: ج ۱۰ ص ۴۴۶ ح ۲۷۶۸۶ ، البداية والنهاية: ج ۵ ص ۳۲۹ . 



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت