رهیافت‌هایی از مهارت‌های زندگی در نهج‌البلاغه

نشریه : پژوهشنامه نهج البلاغه - 15

نویسنده : پديدآورنده : زهرا جعفری
پديدآورنده : مسیب یارمحمدی واصل

چکیده :

مهارت‌های زندگی توانایی‌هایی برای رفتار انطباقی و مثبت هستند که افراد را برای برخورد مؤثر با خواسته‌ها و چالش‌های زندگی روزمره قادر می‌سازد. مهارت‌های زندگی در لابه‌لای تعالیم الهی به‌ویژه در قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) بیان‌شده است. پس از مطالعه متن نهج‌البلاغه به روش کتابخانه‌ای، متون موردنظر جمع‌آوری، انتخاب و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها بیانگر الگوی مهارت‌های زندگی در چارچوب بیانات امام علی(ع) و نهج‌البلاغه بود، این یافته‌ها شامل حقایق و راهبردهای بسیار زیبایی در مورد مهارت‌های زندگی، شاخص‌های ارتباط مطلوب با مردم، نحوه مدیریت خشم، ترس، راهبردهای کاهش حزن و اندوه، شناخت خود، همدلی و همیاری با مردم، خلاقیت، انتقادپذیری، تصمیم‌گیری و حل مسأله بود که حضرت امیر(ع) با فصاحت و بلاغت تمام به این مسائل پرداخته‌اند. مهارت‌های زندگی در آموزه‌های اسلامی ریشه دارد و دستورات دینی بیشتر از این و به‌صورت کامل به مهارت‌های زندگی پرداخته است. مطالعات کاربردی نهج‌البلاغه و روانشناسی تلاشی برای واکاری و استنباط مهارت‌های زندگی از دید تعالیم الهی و امام علی(ع) است که البته همت بیشتر عالمان دین و دانشمندان دیگر علوم اسلامی را می‌طلبد. این الگو بسیاری از الگوهای امروزه روان‌شناسی را برای زندگی پوشش می‌دهد. در نتیجه می‌توان از این الگوهای مهارت زندگی برای تبیین مسائل و مشکلات زندگی استفاده کرد.