بازسازي متون مفقود در حوزه دانش‌هاي حديث - صفحه 399

بازسازى متون مفقود در حوزه دانش هاى حديث ۱

در آغاز دفتر نخستِ ميراث حديث شيعه ، ۲ گزارشى آمارى از تأليفات حديثى و رجالى شيعه در قرون اوّليه (اول تا چهارم هجرى) ارائه شد . در آن جا به سخن شيخ حرّ عاملى كه : «در عصر حضور ائمه ، شش هزار و ششصد كتاب حديثى نوشته شد» و نيز سخن برخى از محقّقان كه : «در آن عصر ، بيش از يكصد كتاب رجالى تأليف گشت» ، اشاره گرديد . از اين ميان ، آنچه به طبع رسيده ، بسيار اندك است و پيداست كه از مابقى آثار ، نسخه اى برجاى نمانده تا تصحيح گردد .
بازسازى و استخراج مواد اين آثار از لابه لاى نوشته هاى قرون بعد ، تنها راه دستيابى به آنهاست .
بى شك ، همان آثار و نوشته ها ، دست مايه صاحبان اصول اربعه حديث ( كتب اربعه) بوده اند . چنان كه نوشته هاى رجالى آن دوره ، منبع و مأخذ صاحبان اصول اربعه رجال ، قرار گرفته اند . در ميان محقّقان عرب ، سال هاست كه بازسازى متون ،

1.اين مقاله ، پيش از اين ، در ميراث حديث شيعه (دفتر ششم) منتشر شده است .

2.ميراث حديث شيعه ، دفتر اوّل ، ص۸ ـ ۹ . براى اطلاعاتى از اين دست ، رجوع كنيد به مقاله «بازسازى مصادر رجالى شيعه» در همين كتاب .

صفحه از 402