تعداد احاديث امام رضا(ع)
پرسش :
از امام رضا(ع) چه تعداد حدیث نقل شده است؟
پاسخ :
بر اساس آخرين پژوهشى كه در گردآورى احاديث امام رضا(ع) صورت پذيرفته است ،[۱]شمار روايات ايشان ، ۲۴۲۷ روايت است.[۲]موضوعات گوناگون اين روايات ، عبارت است از :
روايات فقهى: ۱۰۳۸ روايت.
روايات اعتقادى: ۷۹۴ روايت.
روايات اخلاقى و مواعظ: ۶۱ روايت.
روايات دعا و احتجاجات: ۱۱۸ روايت.
روايات تفسيرى: ۲۰۴ روايت.
روايات در باره راويان و نوادر: ۲۱۲ روايت .
گفتنى است تعداد روايات امام رضا(ع) در مجموع كتب اربعه ، ۲۳۰۱ روايت است كه به ترتيب در الكافى ۹۲۸ روايت، در كتاب من لايحضره الفقيه ، ۲۰۸ روايت، در تهذيب الأحكام ، ۷۹۳ روايت و در الاستبصار ، ۳۷۲ روايت آمده است.[۳]
روايات امام رضا(ع) در كتب اربعه، بيشتر با عناوين ابو الحسن (۸۹۷ روايت)،الرضا(۶۴۵ روايت)، ابوالحسن الرضا (۵۹۲ روايت) و يا با عناوينى همچون : ابوالحسن الأخير، ابوالحسن الثانى، ابوالحسن الماضى، ابوالحسن موسى، ابوالحسن على بن موسى، الخراسانى و ابن العبد الصالح ، آمده است.
بيشتر احاديث امام رضا(ع) از جهت تعداد ، به فقه مربوط است؛ امّا از جهت حجم، صفحات روايات كلام و عقايد منقول از امام رضا(ع) بيشتر از ديگر موضوعات است.[۴]
همچنين در كتاب حاضر(حكمت نامه رضوى) ۱۸۰۹ از رهنمودهاى حكيمانه امام رضا(ع) گردآورى شده است.
[۱]هرچند اين پژوهش نيز تمام نيست ، ولى كامل ترين اثر در اين موضوع است.
[۲]ر .ك: مسند الإمام الرضا عليه السلام ، عطاردى (۲ ج). البته اين تعداد ، همراه با تكرار است ، ولى مكرّرات در اين كتاب ، بسيار اندك است.
[۳]اين آمار برگرفته از نرم افزار «دراية النور» (بخش اسناد / قسمت راوى) است .
[۴]روايات فقهى امام رضا عليه السلام نيز بسيار متنوّع است و تقريباً در تمام فروعات فقهى مى توان از ايشان ، روايت مشاهده كرد. در اين ميان ، بيشترين روايات فقهى در فروعات به اطعمه و اشربه (۱۷۶ روايت)، صلاه (۱۳۰ روايت) و نكاح (۱۱۸ روايت) اختصاص دارد. در احاديث كلامى نيز بيشترين روايات به موضوع امامت (۴۹۲ روايت) مربوط است. از اين رو ، كاملاً اين نكته روشن است كه بحث امامت در اين دوران به خوبى بررسى و فروعات آن روشن و علنى گرديد.
بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت