مجموعه مقالات کنگره بزرگداشت عبدالجلیل رازی قزوینی

مقالات کنگره بزرگداشت عبدالجلیل رازی قزوینی عرضه شده است.

عناوین برخی مقالات جلد اوّل این مجموعه، که به مباحث قرآنی، حدیثی و کلامی پرداخته، چنین است: نگاهی به کتاب «نقض» عبدالجلیل رازی، رضا استادی؛ بن مایه های قرآنی عبدالجلیل رازی در «نقض»، علی راد؛ نگاه تأویلی به آیات قرآن در «نقض»، محمدرضا موحدی؛بازشناسی مبانی و عملکرد حدیثی عبدالجلیل رازی در کتاب «نقض»، محمدمهدی احسانی فر؛ و...

برخی عناوین جلد دوم مجموعه مقالات، که در زمینه مباحث تاریخی، جغرافیایی و ادبی نوشته شده اند، عبارت اند از: گذری بر ابعاد حیات فرهنگی ـ تمدّنی شیعیان در تاریخ اسلام، به روایت عبدالجلیل رازی در «نقض»، محمّد باغستانی؛ پراکندگی جغرافیایی جمعیتی شیعیان امامیه بر مبنای کتاب «نقض»، مائده بخشنده؛ یادکردهای فرقه شناختی عبدالجلیل قزوینی در کتاب «نقض»، حمید احمدی جلفایی؛ «مدرسه» سنّیان در برابر «دارالعلمِ» شیعیان (بحثی درباره کتاب «نقض»)، لئوناردو کَپِتزُنه، ترجمه: فریده مهدوی دامغانی؛ و...

درباره مجموعه مقالات

آنچه مى توانست محور پژوهش ها يا نگارش مقالات در باره عبد الجليل رازى قزوينى قرار گيرد، يكى زندگى و آثار وى بود و ديگرى زمانه و روزگار او.

از آن جا كه زندگى او در منابع تاريخ و تراجِم، انعكاس اندكى داشته و از آثارش تنها كتاب نقض باقى مانده است، نگارش و پژوهش در محور نخست، تنها به كتاب نقض اختصاص مى يافت، در حالى كه زمانه و روزگار او، زمينه تأملات علمى و پژوهشى بسيار است.

با توجه به مقالات فارسى منتشر شده پيش از اين در باره كتاب نقض و شخصيت عبد الجليل - كه دست كم ۲۲ عنوان مقاله است - ،[۱][۲]دايره كار تدوين مقاله محدودتر مى شد.

همچنين كارهاى تحليل تاريخى، نگرش نقادانه به تاريخ و جريان شناسى تاريخى، در مجامع علمى ايران، راغبان اندك دارد و كم تر دغدغه پژوهشگران قرار مى گيرد.

با اين اوصاف، با فراخوان و سفارش هاى خاص، تعداد ۲۵ مقاله پذيرفته و تأييد شده توسط شوراى علمى، به كنگره واصل شد كه در دو جلد، در اختيار محققان و اهل نظر قرار مى گيرد. از اين تعداد، دوازده مقاله در جلد نخست و سيزده مقاله در جلد دوم جاى گرفته اند.

اين مقالات را از نظر محتوا مى توان در شش موضوع عام، دسته بندى كرد:

۱. نگاه كلى به كتاب نقض: ۱ مقاله (مقاله اول)

۲. مباحث قرآنى و حديثى: ۳ مقاله (مقاله دوم تا چهارم)

۳. مباحث كلامى: ۸ مقاله (مقاله هاى پنجم تا دوازدهم)

۴. مباحث تاريخ و جغرافيا: ۹ مقاله (مقاله هاى اول تا نهم از جلد دوم)

۵. سبك شناسى كتاب نقض: ۲ مقاله (مقاله هاى دهم و يازدهم از جلد دوم)

۶. مناظره و جدل: ۲ مقاله (مقاله هاى دوازدهم و سيزدهم از جلد دوم)

از منظرى ديگر، از اين ۲۵ مقاله، سه مقاله به روزگار و زمانه عبد الجليل مربوط اند (مقاله هفتم از جلد اول و مقاله هاى اول و نهم از جلد دوم) و ۲۲ مقاله به كتاب نقض پرداخته اند.

از ميان نويسندگان مقالات، چهار تن خانم و ۲۱ نفر مرد بوده اند.

***

كميته علمى، بر خودْ فرض مى داند از همه اساتيد و پژوهشگرانى كه با تدوين مقاله در غناى علمى اين بزرگداشتْ سهيم بوده اند، صميمانه سپاس گزارى كند و اميدوار است اين مجموعه بتواند در توسعه و تعميق معرفت و دانش بر پايه مكتب اهل بيت عليهم السلام سودمند باشد.

[۱]اين مقالات در كتاب شناخت‏نامه عبد الجليل و كتاب نقض كه از سوى كنگره منتشر مى‏شود، گردآورى شده‏اند.

[۲]اين مقالات در كتاب شناخت‏نامه عبد الجليل و كتاب نقض كه از سوى كنگره منتشر مى‏شود، گردآورى شده‏اند.