ويژگى هاى سوگندهاى قرآنى

سوگندهاى رايج ميان مردم ، براى تأكيد و اثبات امورى اند كه گاه كم ارزش يا خلاف واقع نيز هستند؛ اما در قسم هاى قرآنى ضمن تأكيد بر عظمت و اهميت «مُقسَمٌ به»، هيچ گونه امر خلاف واقع و باطلى در «مُقسَمٌ عليه» يافت نمى شود . همچنين در سوگندهاى معمولى، مُقسَمٌ به از يادكننده سوگند ، عزيزتر و محبوب تر است، در حالى كه سوگندهاى قرآنى چنين نيستند.

قرآن كريم تمامى هستى[۱]را جولان گاه فكر بشرى مى داند . از اين رو به محسوسات همانند زمين، خورشيد، ماه، كهكشان ها، و نيز غير محسوسات[۲]همانند روح، فرشتگان، قيامت[۳]و ... سوگند ياد مى كند:

(فَلَآ أُقْسِمُ بِمَا تُبْصِرُونَ * وَ مَا لَا تُبْصِرُونَ .[۴]

سوگند به آنچه مى بينيد و آنچه نمى بينيد)

و اين سبب مى شود كه انسان هر چه بيشتر در مُقسَمٌ به بينديشد و حقايق نهفته آن را كشف كند و از طرفى اين كار از نظر روانى در قلب شنونده اثر مى گذارد و مؤمنان را قوى تر و منكران را نرم تر مى كند. اين در حالى است كه سوگندهاى بشرى چنين فرايندى را تعقيب نمى كنند . همچنين خداوند براى نشان دادن عظمت قدرتش به آفريده ها سوگند ياد مى كند تا مردم ضمن آشنايى با شگفتى هاى آفرينش، با منافع فراوان آنها نيز آشنا شوند؛ ولى سوگندهاى بشرى معمولاً براى به كرسى نشاندن مُقسَمٌ عليه اند نه شناخت واقع بينانه آفريده ها.