کعب الاحبار و دوره فی التفسیرالقرآن

مشخصات :

مقطع و رشته تحصیلی : کارشناسی ارشد
مرکز آموزشی : دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم

چکیده :

(6)
کعب الاحبار و دوره فی التفسیرالقرآن

بیضون، صباح

کارشناسی ارشد
دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم
استاد راهنما: دیاری بیدگلی، محمدتقی

چکیده: شاید بتوان گفت که جریان خلافت پیامبر (صلی الله و علیه و آله) مخرب‌ترین جریانی بود که به اسلام و امت اسلامی ضربه زد، ولی نباید فراموش کنیم که در همین راستا، جریانی که مخرب‌ترین ضربات را بر پیکرۀمتون اسلامی وارد نمود و آثار منفی زیادتری را در پی‌داشت، جریان احادیث جعلی و موضوعۀاسرائیلیات و به ویژه احادیث جعلی مربوطه به تفسیر قرآن می‌باشد. مسلماً هر دو جریان ناشی از موضع‌گیری‌های سیاسی آن روزگار می‌باشد که تأثیر ژرف در تشکیل این دو جریان داشته است. در مورد اسرائیلیات با احادیث موضوعه نام یک عالم یهودی را به وضوح می‌توان در صفحات تاریخ اسلامی یافت که حتی گرویدن وی به اسلام در تاریخ، محل اختلاف بوده است و نقش وی در تزریق این احادیث جعلی در تفسیر قرآن و نقل اسرائیلیات در هاله‌ای از ابهام است نام این عالم یهودی کعب الاحبار است. از آنجا که کعب الاحبار در عصر اول و مهم تاریخ اسلام می‌زیسته است از شهرت خاصی (در روایت احادیث) برخوردار شده است و از آنجا که مورد استقبال و پذیرش برخی از خلفا قرار گرفت و زمینۀحضور وی در مجالس و بحث و گفتگوهایشان برای وی مهیا شد حتی در بین مسلمانان از جایگاه والائی برخوردار شد و جزء راویان مطرحی گشت که دیگران از او نقل حدیث می‌کردند و از آن‌ها نقل حدیث می‌کرد و بدین وسیله نام وی تحت همین عنوان در تاریخ اسلام ثبت شد. با توجه به خطرات این اسرائیلیات و نقش آن در تحریف عقاید اسلامی ضرورت دارد که در بررسی نحوۀنفوذ این احادیث جعلی به حریم روایات تفسیری قرآن کریم، توجه خاصی را به شخصیت‌های مشکوک برخی از راویان حدیث مبذول داشت و در مورد آن‌ها دقت و تحقیق و بررسی لازم را بنمائیم. بدون شک شناخت این راویان مشکوک نقش بسزایی در زودن احادیث و روایات جعلی و موضوعه از احادیث و متون اسلامی به خصوص احادیث متعلق به تفسیر قرآن خواهد داشت با توجه به اینکه نقش تخریبی این روایات در عقاید اسلامی واضح و مبرهن است.

کلیدواژگان :