تأملی در اصالت متن زيارت جامعه کبيره

نشریه : حدیث پژوهی

نویسنده : پديدآورنده : محمد فاکر میبدی

سال / شماره پیاپی / صفحه 85-106

چکیده :

در ميراث عظيم اهل‌ بيت ذخيره‌ای ارزشمند تعبيه شده است. نام اين ذخيرۀ معنوی، زيارت است که شيفتگان ماورای محيط طبيعت تلاش دارند با ايجاد ارتباط با نقطه‌ای محوری در ولايت الهی، بدان دست يابند. در اين ارتباط، افزون بر اتصال قلبی، تلفظ به واژه‌هايی که شايستۀ مقام و منزلت مزور است، نيز لازم است. بی‌ترديد يکی از مهم‌ترين و جامع‌ترين متونی که توانسته است اين بار گران را بر دوش کشد، زيارت جامعۀ کبيرۀ مروی از امام هادي است؛ زيارتی که محتوای عميق و دقيق عقيدتی، سياسی، اخلاقی و معرفتی را در خود جای داده و زائر را به مرتفع‌ترين قله‌های معارف در عرصۀ امام‌شناسی رهنمون می‌کند. متن بليغ، فصيح و قدسی که منابع متعدد روايی شيعه از عيون شيخ صدوق در قرن چهارم تا مصباح مشکينی در قرن پانزدهم به نقل آن پرداخته‌اند و در کتب ادعيه در کنار قرآن، در بسياری از منازل شيعيان به مناسبت‌ها قرائت می‌شود. ليکن در اين ميان، برخی چون محدث نوری مدعی حذف بعضی از فقرات متن اصلی زيارت شده است. در اين نوشتار، با بررسی متن زيارت جامعه به ادعای حذف يا به تعبير درست‌تر، تحريف متن زيارت جامعه پاسخ داده شده و نتيجه‌گيری می‌شود که از متن مشهور زيارت جامعۀ کبيره چيزی کاسته نشده و آن متن بدون تغيير و تصحيف و کاهش است.

کلیدواژه‌های مقاله :زيارت، زيارت جامعه، متن، شيخ صدوق، محدث نوری.