رسالت‏هاى خدا در آيه (لِّيَعْلَمَ أَن قَدْ أَبْلَغُواْ رِسَلَتِ رَبِّهِمْ) فقط ابلاغ به مخاطبان عصر نزول باشد، در حالى كه قرآن ، كتابى جهانى و جاودان است و مخاطبان آن ، اعم از مسلمانان عصر نزول اند و همه مردم را تا قيامت در بر مى‏گيرد. بدين سان، اگر حتى پس از پيامبر صلى اللَّه عليه و آله نيز تحريفى به قرآنْ راه يافته باشد، بدين معناست كه مراقبت الهى به صورت كامل انجام نپذيرفته است ؛ زيرا پيام‏هاى خداوند به طور كامل به دست مردم عصرهاى بعد نرسيده است. ^۱

2. ادلّه رِوايى‏

گروه‏هاى مختلفى از احاديث پيامبر صلى اللَّه عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام به طور مستقل يا به صورت انضمامى ، دلالت روشنى بر مصونيت قرآن از تحريف دارند ، از جمله:
يك. تعيين قرآن به عنوان ميزان سنجش روايات : پاره‏اى از روايات ، قرآن را به عنوان معيار بازشناخت روايات ناسره از سره معرفى كرده‏اند. اين روايات كه به «روايات عرض اخبار بر قرآن» موسوم اند ، به گونه التزامى گواهى مى‏دهند كه هيچ تحريفى به قرآن راه نيافته است. روايات يادشده، دو دسته اند:
الف - رواياتى كه به طور مطلق بر عرضه احاديث بر قرآن تأكيد دارند؛
ب - رواياتى كه ناظر به احاديث متعارض اند و موافقت با قرآن را وجه ترجيح دانسته‏اند. اين دست از روايات ، به صورت گسترده در جوامع حديثى شيعه و به صورت محدود در جوامع حديثى اهل سنّت آمده‏اند . به عنوان نمونه امام صادق عليه السلام به نقل از پيامبر صلى اللَّه عليه و آله فرموده است :
فَما وافَقَ كِتابَ اللَّهِ فَخُذوهُ و ما خَالَفَ كِتابَ اللَّهِ فَدَعوهُ .^۲
هر چه موافق قرآن است ، بِدان عمل كنيد و هر آنچه را مخالف آن است ، رها سازيد .

نگاهبانانى گمارده است تا آنان پيام‏هاى او را ابلاغ كنند و خدا به آنچه نزد آنان است احاطه كامل دارد و همه چيز را به عدد ، شمار كرده است:
(عَلِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى‏ غَيْبِهِ أَحَدًا * إِلَّا مَنِ ارْتَضَى‏ مِن رَّسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا * لِّيَعْلَمَ أَن قَدْ أَبْلَغُواْ رِسَلَتِ رَبِّهِمْ وَ أَحَاطَ بِمَا لَدَيْهِمْ وَ أَحْصَى‏ كُلَّ شَىْ‏ءٍ عَدَدَا .
غيب‏دانى كه كسى را بر غيبش مطلع نمى‏كند ، مگر پيامبرى را كه به او رضايت دهد ، و در پيش و پس او نگهبانى مى‏گمارد . تا بداند كه آنان رسالت‏هاى پروردگارشان را ابلاغ مى‏كنند ، و خدا به آنچه نزد آنهاست ، احاطه دارد و همه چيز را به عدد شماره كرده است) .
بنا بر اين آيات، فرشتگانِ نگاهبان، پيامبر و رسالت او را در ميان گرفته و مراقب‏اند تا مبادا چيزى از درونْ كم يا از بيرونْ افزون شود. بدين سان، قرآن از مرحله تلقّى تا ابلاغ به همه مردم در همه اعصار ، تحت نظارت و مراقبت الهى است و احتمال راهيافت تحريف به آن ، مستلزم آن است كه اين مراقبت به صورت ناقص انجام گرفته يا بيرون از علم الهى تحقق يافته باشد و اين فرض در مورد بر خدا محال است. ^۱
ممكن است فرض شود كه وحى الهى به صورت كامل به دست پيامبر صلى اللَّه عليه و آله رسيده و او نيز بى كم و كاست ، آن را به مردم رسانيده ، ولى اين وحى (قرآن) ، پس از آن حضرت، دچار تحريف شده است ؛ ليكن اندكى درنگ در ظهور سياقى و متفاهم عرفى آيه حفظ ، به روشنى اين معنا را نمايان مى‏سازد كه آيه در مقام تقرير تمام بودن حجّت الهى و خلل‏ناپذير بودن مبادى تكاليف بر مكلّفانى است كه مخاطب پيامبر صلى اللَّه عليه و آله و وحى اند. وانگهى اين شبهه مبتنى است بر اين كه مراد از ابلاغ