معنای «وسائل عللی»

پرسش :

در دعای ابوحمزه ثمالی آمده:
فَقَد جَعَلتُ الاعترافَ إلَیک بِذَنبی وَسائِلَ عِلَلی. (مصباح المتهجّد، ص 582، ح 691)
«وسائل عِلَلی» یعنی چه؟



پاسخ :

۱ ـ «علل» جمع «علت» به معنای عذر و بهانه و یا جهتی است که در مقام عذرخواهی به عنوان علت ارتکاب جرم ذکر می گردد.
۲ ـ «وسائل» جمع «وسیله» در اینجا به معنای وجهی است که در مقام عذرخواهی به عنوان عذر و بهانه و وسیلۀ خلاصی از پیامد گناه بدان توسل می شود.
۳ ـ اضافه ی «وسائل» به «علل» اضافه ی بیانی است که به منظور تأکید بر اینکه هیچ راه ابراز عذر و وسیلۀ خلاصی از پیامد گناه برایم نیست و حجت بر من تمام است مگر آنکه اعتراف به گناه کنم و اعتراف وسیلۀ خلاصی من گردد.
۴ ـ اطلاق «علت» و «وسیله» بر تعلیل و بیان ارتکاب گناه بر اعتراف، اطلاقی مجازی است؛ زیرا اعتراف به اینکه من هیچ راه عذرخواهی و توجیه ارتکاب جرم ندارم که عذر و توجیه محسوب شود ولی چون تعلیل و توجیه به وجهی در مقام عذرخواهی معمولاً وسیلۀ خلاصی قرار می گیرد و اعتراف به گناه در درگاه پروردگار مهربان نیز وسیلۀ خلاصی است بر آن نام عذر و وجهی که در مقام توجیه و عذرخواهی بدان تمسّک می شود اطلاق گردید.



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت
منبع :