إزالة الأوهام - صفحه 630

وترجمه لفظ به لفظ تركيبات بيگانه و وام واژه ها ، گاه به صورت تصحيفات ۱ .
وبرخى از اوقات نيز اصلاً غلطى در بين نيست ، و با مراجعه لغوى ، ذهن انسان بدين نكته دست مى يابد كه هر دو يا سه واژه مدّ نظر وى صحيح است ۲ . .
به هرحال غلط بهر گونه اى كه تصور شود دامن گير زبان شده ودر گفتار يا نوشتار ملتهاى مختلف خلل ايجاد نموده است .
از طرفى سير سريع تحول جامعه ها و اختراعات واكتشافات هر روزه بشر ونيازهاى جديد او ، ونيز مبارزه آگاهانه يا ناآگاهانه عده اى كه خواسته اند انسان را از تاريخ ودين گذشته اش جدا كنند ، دامنگير زبانهاى زنده گشته وآنها را متحول نموده است .
تحولات زبانى گاهى بسيار مثبت بوده و در واقع ارمغانى علمى محسوب مى شود ، ولى گاهى نيز گرايشهاى عوامانه اى است كه در واقع به هويت تاريخى وفرهنگى زبان لطمه وارد مى كند . قشر عوام جامعه نيز قبل از خواص دستخوش قبول وگسترش غلط ها وتحولات هستند .
اين است كه مرزداران فرهنگ و ادب ، در طول تاريخ سعى نموده اند غلطهاى گفتارى ونوشتارى ـ وحتى املايى ـ را گوشزد نموده و از گسترش آن جلوگيرى نمايند .

1.گفتگو در تصحيفات ، بخصوص تصحيفاتى كه در اسماء وضبط آنها بوده ، بخش مهمى از كتابهاى رجالى را بخود اختصاص داده ، وتصحيفاتى كه در الفاظ شده كتابهايى تحت عنوان « تصحيفات المحدثين » ، « المؤتلف والمختلف » ، « المشتبه » يا نظائر آن را بوجود آورده وبخشى از كتابهاى غريب الحديث را نيز بخود وابسته نموده است .

2.صحت وجوه مختلف خصوصا جواز سه وجه ، « مثلث نويسى » را در زبان عربى بوجود آورده است كه از كتب مهم آن مى توان به المثلث قطرب والمثلث ابن سيد بطليوسى اشاره كرد . درباره مفهوم مثلث وكتابهاى تأليف شده در اين موضوع به كتاب المثلث بطليوسى ج۱،ص۴۷ به بعد ، تحقيق صلاح مهدى على فرطوسى ( چاپ دار الرشيد ـ عراق ، ۱۴۰۱ هـ ) رجوع شود .

صفحه از 650